Bir grup lise öğrencisinin internet kullanımlarının beden algıları ve yeme tutumları ile ilişkisi

Abstract

Problemin Tanımı: Kullanım oranı sürekli artan ve yaygınlaşan internet; insanların işlevselliklerini olumsuz yönde etkilemekte ve sağlıksız kullanımlara yol açmaktadır. Özellikle ergenlik dönemindeki gençler, problemli internet kullanımı için risk grubundadır. Beden algısı kavramı; kişilerin kendi bedenlerine dair duygu ve düşüncelerini tanımlamaktadır. Bedensel gelişim ve değişimin büyük oranlarda gerçekleştiği ergenlik döneminde kişilerin beden algıları oldukça önemlidir. Yeme bozuklukları son yıllarda yükseliş göstermektedir; özellikle genç kızlarda görülmektedir. Bu araştırmanın amacı; lisede öğren görmeye devam eden ergenlerin internet kullanım sıklığını, problemli internet kullanımı davranışlarını araştırmak, sosyodemografik değişkenleri yanı sıra; beden algıları ve yeme tutumlarıyla ilişkili olup olmadığını belirlemektir. Yöntem: Araştırmaya İstanbul’da yaşayan, yaşları 14-18 arasında değişen 274 (%40,5 erkek - % 59,5 kız) gönüllü lise öğrencisi katılmıştır. Kullanılan veri toplama araçları; Sosyodemografik Bilgi ve Veri Formu, Problemli İnternet Kullanımı ÖlçeğiErgen Formu, Vücut Algısı Ölçeği ve Yeme Tutumu Testi’dir. Verilerin analizi için; SPSS (Statistical Package Program for Social Science) for Windows 24.0 programından yararlanılmıştır. Sosyodemografik Bilgi ve Veri Formu’ndaki değişkenlerin dağılımları Frekans Analizi ile tespit edilmiş; uygulanan ölçekler ile ilişkisini saptamak için Bağımsız T-Testi Analizi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Ölçekler arasındaki ilişkiyi tespit etmek için Pearson Korelasyonu, yordayıcı etkiyi saptamak amacıyla ise Regresyon Analizi kullanılmıştır. Bulgular: Cinsiyet değişkeni Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği için istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılık göstermezken; Vücut Algısı Ölçeği ve Yeme Tutumu Testi için anlamlı düzeyde farklılık göstermektedir. Kız öğrencilerin Vücut Algısı Ölçeği puanları, erkek öğrencilerden anlamlı derecede yüksek çıkmıştır. Ayrıca; kız öğrencilerin Yeme Tutumu Testi puanlarının da erkek öğrencilerden anlamlı derecede yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Problemli internet kullanımı ile yeme tutumu arasında pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Ayrıca; beden algısı ile yeme tutumu arasında da pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Öte yandan; problemli internet kullanımı ile beden algısı arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir ilişki tespit edilememiştir.

The Statement of the Problem: The internet usage ratio which increases and becomes prevalent affects people’s functionality negatively and then unhealthy usage occurs. Especially, adolescents are in the risk group for problematic internet use. Body image concept defines emotions and ideas about individuals own body. Physical development and change are in large proportions in adolescence, therefore body image is very important for adolescents. Eating disorders increase in the last years; particularly among young girls. The purpose of this research is adolescents’ who studies in high schools examine internet usage frequencies, behaviors of problematic internet use and relationship between problematic internet use, sociodemographic variables, body image and eating attitudes. Method: 274 (%40,5 male - %59,5 female) voluntary high school students who live in İstanbul participated in this study. The age interval was among 14-18 years. The data collection tools were Socio-demographic Information and Data Form, Problematic Internet Use Scale-Adolescent Form, Body Image Scale and Eating Attitude Test. SPSS (Statistical Package Program for Social Science) for Windows 24.0 program was used for the analysis of obtained data. Frequency Analysis was used to detect distribution of Socio-Demographic Information and Data Form’s variables. Independent T-Test Analysis and One-Way Variance Analysis (ANOVA) were used to detect relationships between applied scales and variables which were in Socio-Demographic Information and Data Form. Pearson Correlation was used to detect relationships between applied scales. Regression Analysis was used to detect predictive effects of applied scales. Results: Gender does not have a statistically significant difference for Problematic Internet Use-Adolescent Form; but Body Image Scale and Eating Attitude Test have significant differences. The scores of female students’ Body Image Scale was significantly higher than male students’. Also; female students’ Eating Attitude Test scores was significantly higher than male students’.Conclusion: There is significant and positive correlation between problematic internet use and eating attitude. Also; there is significant and positive correlation body image and eating attitude. On the other hand; there is no significant correlation between problematic internet use and body image.