Sağlık çalışanlarının iş doyumu, kaygi ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmada, sağlık çalışanlarının iş doyumu, kaygı ve tükenmişlik düzeylerinin ölçülmesi ve ardından çalışanların sosyodemografik ve işe dair özellikleri ile tüm değişkenlerin ilişkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma, herhangi bir psikiyatrik hastalığı olmayan ve işi gereği hastayla yüz yüze çalışmakta olan 183’ü kadın ve 65’i erkek toplam 248 sağlık çalışanı katılımıyla yapılmıştır. Araştırma kapsamında veri toplama araçları olarak Sosyodemografik Özellikler ve Bilgi Formu, Minnesota İş Doyum Ölçeği (MDÖ), Spielberger Sürekli Kaygı Envanteri (STAISürekli) ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ) kullanılmıştır. Bulgular: Sağlık çalışanlarından oluşan örneklemimizde, kadın katılımcıların STAI-Sürekli puan ortalamalarının ve MTÖ alt boyutlarından yalnızca kişisel başarı puan ortalamalarının erkek katılımcılara göre anlamlı derecede yüksek, MDÖ puan ortalamalarının ise anlamlı derecede düşük olduğu gözlenmiştir. Evli olan katılımcıların STAI-Sürekli puanları evli olmayanlara oranla anlamlı düzeyde yüksek, MDÖ puanları anlamlı düzeyde düşük bulunmuştur. Katılımcılardan gelir düzeyi daha düşük olanların MTÖ alt boyutu duygusal tükenme puanlarının, geliri daha yüksek olanlardan anlamlı derecede yüksek olduğu görülmektedir. Kadrolu olarak çalışan katılımcıların STAI-Sürekli puanlarının ve MTÖ duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyutlarının puanlarının sözleşmeli çalışanlara oranla anlamlı derecede yüksek, MDÖ puanlarının ise düşük olduğu belirlenmiştir. Meslekte çalıştığı süre beş yıl ve üzeri olan katılımcıların STAI-Sürekli puanlarının ve MTÖ duygusal tükenme puanlarının çalışma süresi beş yıldan az olanlardan anlamlı düzeyde yüksek, MDÖ puanlarının anlamlı düzeyde düşük olduğu gözlenmiştir. Araştırmamızda sağlık çalışanlarının, sürekli kaygı düzeyleri arttıkça duygusal tükenme ve duyarsızlaşmanın arttığı, kişisel başarının ise azaldığı ortaya konmuştur. Katılımcıların iş doyum düzeyleriyle sürekli kaygı, duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı düzeyleri arasında negatif yönde anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Bu bilgiler doğrultusunda sağlık çalışanlarının, iş doyum, sürekli kaygı ve tükenmişlik düzeyleri sosyodemografik ve iş alanı özellikleriyle ilişkili olarak tartışılmıştır. Elde edilen bulgulara dayanarak gelecekte yapılacak olan çalışmalara öneriler sunulmuştur.

Objective: The purpose of this research was to analyze the relationship between the level of job satisfaction, anxiety and burnout levels in health care workers. Methods: The sample included a total of 248 participants who work face to face with patients and who do not have psychiyatric disorder. All participants were applied a Sociodemographic Characteristics and Data Form, Minnesota Satisfaction Inventory (MSQ), Trait Anxiety Inventory (STAI-Trait) and Maslach Burnout Inventory (MBI). Results: The results indicated that females reported significantly higher scores of STAI-Trait and only personal achievement subscale scores of MBI, and lower on MSQ. Thw married participants scored significantly higher on STAI-Trait and lower on MSQ comparing to unmarried participants. Low-income participants scored significantly lower on emotional exhaustion subscale of MBI. Permanent workers scored higher on STAI-Trait, emotional exhaustion and depersonalization subscales of MBI and lower on MSQ compared to covenanted workers. Participants who worked for over five years scored significantly higher on STAI-Trait and emotional exhaustion subscale of MBI, and significantly lower on MSQ compared to participants who worked for less than five years. It was observed that trait anxiety was positively correlated to emotional exhaustion and depersonalization whereas negatively correlated with personal accomplishment. Besides, the level of job satisfaction was negatively correlated with trait anxiety, emotional exhaustion, depersonalization and personal accomplishment in health care workers. Conclusion: The relationships between job satisfaction, anxiety and burnout levels in health care professionals were discussed in the light of previous findings.