Bağımsız denetçilerde rol belirsizliği, rol çatışması ve algılanan iş yükünün iş tatmini üzerindeki etkisi

Abstract

Bu çalışmada; bağımsız denetçilerin algıladığı rol belirsizliği, rol çatışması ve iş yükünün, iş tatminleri üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Türkiye genelinde yeminli mali müşavir ve serbest muhasebeci mali müşavir ünvanı ile bağımsız denetçilik yapan kişiler arasında kolayda örnekleme tekniği ile belirlenen 171 kişiye anket uygulanmıştır. Uygulanan anket formunda, rol belirsizliği ve rol çatışması ölçeği, iş yükü algısı ölçeği ve Minnesota iş tatmini ölçeği uygulanmıştır. Çalışanların içsel tatminleri artıran unsurlar olan başarmak, tanınmak, övgü almak, sorumluluk yüklenmesi, terfi etmek ve işin kendisi iken; dışsal tatmin ise, ödüller, maaş artışları, şirket politikası, çalışma şartları, fiziksel koşullar, iş güvencesi, iş yerinde insan ilişkilerinin iyi olması ile oluşmaktadır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, denetçilerde rol belirsizliği, rol çatışması ve iş yükü algısı, içsel tatmini azaltmaktadır. Rol belirsizliği ve iş yükü algısı ise, dışsal tatmin üzerinde negatif belirleyiciliğe sahiptir. Genel tatmin düzeyini azaltan en güçlü faktörler, rol belirsizliği ve iş yükü algısıdır. Bununla birlikte, rol belirsizliği yaş ve gelir düzeyine göre farklılaşmaktadır. Rol çatışması medeni duruma, kıdeme ve psikolojik destek alma durumuna göre farklılaşmaktadır. Denetçilerin algıladığı iş yükünün cinsiyet, eğitim düzeyi, kıdem ve psikolojik destek almaya göre değiştiği gözlenmiştir. Dışsal tatmin cinsiyet, eğitim durumu ve çocuk sayısına göre değişmektedir. Genel tatmin eğitim durumuna göre değişmektedir. Bağımsız denetçilerin iş tatmin düzeyleri üzerinde rol belirsizliği ve algılanan iş yükünün negatif etkileri belirlenmiştir.

In this study, the effect of role of ambiguity & role conflict and workload perception on job satisfaction among independent auditors were investigated. By using convenience sampling technique, totally 171 chartered accountants and independent accountant & financial advisors working in Turkey were chosen as a sample. In the questionnaire form, role ambiguity and role conflict scale, workload perception scale and Minnesota job satisfaction scale were applied. Employees’ internal job satisfaction increase via having success, recognition, receiving compliments, taking responsibility, to be promoted and the job itself; whereas external job satisfaction emerge related with rewards, increase in salaries, firm policies, working conditions, physical conditions, job security and having good relationships among employees. According to research results; role ambiguity, role conflict and workload perception reduces internal job satisfaction. Role ambiguity and workload perception has negative determinative effect on external job satisfaction. Besides, role ambiguity differs according to age and level of income. Role conflict varies according to marital status, years of being tenured and taking psychological support or not. It was observed that auditors’ workload perception also differs according to gender, level of education, years of being tenured and taking psychological support or not. External job satisfaction varies according to gender, level of education and number of child. General job satisfaction differs according to level of education. Role ambiguity and workload perception’s negative effects were determined over job satisfaction among independent auditors.