Avangart sanat ve avangart olanın işlevi; Moskova Sanat Tiyatrosu örneği

Abstract

Avangart sanat tartışmalarının günümüzde hala akademilerde tartışılan konular arasında olduğu bilinmektedir.Avangart kelimesi sanatta “yeni, öncü” başta olmak üzere “iddialı” gibi anlamlarda kullanılmaktadır. Avangartıntanımına dair tartışmalar devam etse de bir çerçeve içerisinde avangart olanın genel portresini çizmek mümkündür.Bu çerçevede avangart olanın en önemli özelliği, kendinden öncekini yıkıp yerine yenisini inşa etmesidir. Bu durumavangart tavrın, sanatın gelişimine ve değişimine sunduğu katkı açısından önemlidir.Moskova Sanat Tiyatrosunun (MST) çalışmaları incelendiğinde, Rus Tiyatrosuna bu avangart tavrı getirdiği açıkçagörülmektedir. MST’nu Viladimir Nemirovich Danchenco ile birlikte kuran Konstantin Stanislavski, dönemin RusTiyatrosunda yaşanan oyunculuk sorunlarına radikal denebilecek teorik ve pratik çözümler üretmiş; Çehov gibiyazarların tanınmasına, üretmesine katkı sağlamıştır. Araştırmalarının ve bulgularının çıktıları üzerinde tiyatroteorisyenleri ve pratisyenleri tarafından halen çalışılmakta, tartışılmaktadır. MST’nun yetiştirdiği ilk öğrencilerden veyönetmenlerden olan Vsevolod Meyerhold, Alexander Tairov ve Yevgeny Vakhtangov, başta hocalarıStanislavski’nin çalışmaları olmak üzere birbirlerinin tiyatro düşüncelerine alternatifler üreterek Rus Tiyatrosunaavangart tavrı getirmişlerdir. Bu çerçevede adı geçen tiyatro adamlarının sahneye getirdikleri öncü hareketler,Avangart kavramı üzerinden incelenecek ve dört yönetmenin çalışmaları ve tiyatro sanatına katkıları araştırılacaktır.

It is known that avant-garde art discussions are still among the topics discussed in academies today. Theword avant-garde is used in art with meanings such as "new, pioneering" and "assertive". Although the debate on thedefinition of the avant-garde continues, it is possible to draw a general portrait of the avant-garde within aframework. In this context, the most important feature of the avant-garde is that it destroys the previous one andbuilds a new one. This situation is important in terms of the contribution of the avant-garde attitude to thedevelopment and change of art.When the works of the Moscow Art Theater are examined, it is clearly seen that it brought this avant-garde attitude tothe Russian Theatre. Konstantin Stanislavski, who founded the Moscow Art Theater together with ViladimirNemirovich Danchenco, produced theoretical and practical solutions that can be called radical to the acting problemsin the Russian Theater of the period; It contributed to the recognition and production of writers such as Chekhov. Theoutputs of his research and findings are still being studied and discussed by theater theorists and practitioners.Vsevolod Meyerhold, Alexander Tairov and Yevgeny Vakhtangov, who were among the first students and directorsof the Moscow Art Theatre, brought an avant-garde attitude to the Russian Theater by producing alternatives to eachother's theatrical ideas, especially the works of their teacher Stanislavski. In this context, the pioneering movementsbrought to the stage by the aforementioned theater men will be examined through the concept of Avant-garde, and theworks and contributions of the four directors to the art of theater will be investigated.