Özgeci bir perspektiften otostopa yönelik tutumların incelenmesi

Abstract

Su?ru?cu?ler, araçlarına otostopçu alarak bireyleri gitmek istedikleri yere u?cretsiz olarak taşımakta olduğu için otostopçu alma davranışı, özgeci davranışın getirileri arasında sayılabilmektedir. Mevcut çalışmada, su?ru?cu?lerin otostopçu kabul etme ve otostop çekme davranışlarının, otostopa dair tutumlar ve özgecilik ile arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yapılan ilk araştırmada su?ru?cu?lerin otostopçu kabul etmeleri Şile-İstanbul yolunda gözlem aracılığı ile incelenmiştir. İlk çalışmanın örneklemini, gözlem boyunca belirlenen yoldan geçen 508 araç oluşturmaktadır. Elde edilen bulgular, bu araçlardan sadece 19 erkek su?ru?cu?nu?n, sadece kadın araştırmacıları almak için durduğunu göstermektedir. Takip eden çalışmada, 132 erkek ve 94 kadın olmak u?zere toplam 226 kişilik ayrı bir örneklemden Özgecilik Ölçeği, Kişisel Bilgi Formu ve otostopa yönelik açık uçlu soruları içeren bir anket formu aracılığıyla veri toplanmıştır. Bulgular, su?ru?cu?lerin özgecilik du?zeyi arttıkça daha fazla otostopçu aldıklarını göstermektedir. Katılımcılara sunulan açık uçlu sorular ile yapılan içerik analizi sonucunda, su?ru?cu?lerin otostopçu kabul etmelerinin en bu?yu?k sebebinin otostopçunun kendi yardımlarına ihtiyacı olduğunu du?şu?nmeleri olduğu, kabul etmemelerinin en bu?yu?k sebebinin ise zarar görmekten korkma olduğu göru?lmu?ştu?r. Ayrıca otostopçu kabul ettiklerinde yaşadıkları en baskın duyguların öncelikle tedirginlik ve gu?vensizlik, sonrasında ise mutluluk olduğu göru?lmektedir. Bulgular ilgili alan yazın çerçevesinde tartışılmıştır.

Since drivers let hitchhikers to get in their vehicles and carry them to wherever they want to go, hitchhiking can be counted among the benefits of altruistic behavior. In the present study, hitchhiking was aimed to investigate regarding its relationship with attitudes towards hitchhiking and altruism in both roles (hitchhiking and to pick a hitchhiker up). In the first study, an observational hitchhiking study was conducted on Şile-İstanbul highway. The sample of the first study consist of 508 vehicles which passing through on Şile-İstanbul highway. Results showed that only 19 male drivers of the sample were stopped to pick only the female hitchhikers up. In the following study, 132 males and 94 females, a total of 226 participants answered Altruism Scale, Demographic Information Form, and a semi-structured open-ended survey related to attitudes towards hitchhiking. Findings show that drivers get more hitchhikers as their altruism increases. As a result of the content analysis conducted with open-ended questions presented to the participants, it was observed that the biggest reason for the drivers to accept the hitchhiker is that they think that the hitchhiker needs their help, and that the biggest reason they do not accept is fear of being harmed. In addition, when they get a hitchhiker, the most dominant emotions drivers experience are the uneasiness and distrust, and happiness, respectively. Findings are discussed within the framework of the related literature.