Çağdaş Türk sanatında mekan algısına toplu bir bakış

Abstract

Çağdaş Türk resminin gelişim aşamasında mekan algılamalarının doğru değerlendirilmesi için Tarihsel gelişim sürecinde resim sanatının mekân algılamalarına bakış uygulamalarındaki değişimi dikkate almak uygun görülmüştür. ''Çağdaş Türk Resim Sanatında Mekan Algılamalarına Toplu Bir Bakış'' kapsamında sanatçıların Türk resim sanatına ne gibi katkıda bulundukları ve Türk sanatını ne şartlarda, nereye taşıdıklarını incelemek, çağdaşlaşmaya olan etkilerini anlamak bakımından açıklayıcı olacaktır. ''Türk Resminde Batılılaşma Öncesi Mekan Algısının Gelişimi'', isimli ikinci bölümde mekan ve mekan algısı kavramlarının tanımları yapılarak doğu ve batı sanatını genel ve kısa bir anlatım şeklinde ele alıp, toplumların düşünce, kültürel, sosyal, yapısındaki değişimlerin resim sanatına yansıması, çağdaş resim aşamalarına geçiş süreçleri değerlendirilmiştir. Batılılaşma sürecine geçmeden önce Çağdaş Türk resim sanatında değerlerinden faydalanılan minyatür sanatının, doğru değerlendirilebilmesi, özgün yapısının anlaşılması yeni değerlerin anlamlandırılması için detaylı bir araştırma gerekli görülmüştür. Asırlarca çok bakışlı yüzeysel mekan anlayışı ile devam eden Türk sanatı 18. yüzyıldan itibaren batılılaşma hareketlerinin sonucunda mekan anlayışını değiştirerek günümüze kadar gelen ve çağdaş Türk Sanatı olarak bilinen süreci ortaya çıkarmıştır. Araştırmamızda yer alan ''Türk resminde batılılaşma'' başlıklı üçüncü bölümde batılılaşma sürecinde değişen mekan algılamalarının çağdaş Türk resmine etkileri araştırılmıştır. Tuval yüzeyinde mekanın ortaya çıkarılması Sanatçının kişisel bakış açısıyla ve sanatçının içinde bulunduğu dönemin estetik kaygılarının etkinliğiyledir. Sanatçı dış dünyanın verilerini içsel bakış açısıyla, kendi değerleriyle birleştirerek biçim kazandırır ve mekansal düzenlemesini yapar. Bu yüzden mekanın ortaya çıkarılması sanatçıyı içinde bulunduğu zamanla hesaplaşma zorunda bırakan bir problem olmaktadır. ''Çağdaş Türk Resminde İç hesaplaşma ve Mekan Algısında Dönüşümler'' isimli dördüncü bölüm bu bağlamda çağın Türk sanatçılarının sanat anlayışlarını değişen yönleriyle birlikte ele alıp Çağdaş Türk resim sanatında mekan algısının dönüşümü araştırılacaktır.

It was deemed suitable to take into account the change of painting art on looking at space perceptions in the Historical development process for the correct evaluation of space perceptions in the development process of Modern Turkish painting. Examining how the artists have contributed to Turkish painting art and to which point they have taken the Turkish art under which conditions within the scope of An Overall Look at the Space Perceptions in Modern Turkish Painting Art shall be informative with regards to understand their effect on modernization. In the second chapter titled as Development of Space Perception in Pre Westernization Turkish Painting, eastern and western art were handled as a general and brief explanation, reflection of changes in the mental, cultural, social structures of the societies on painting art and transitional periods to modern painting phases were evaluated by making the definitions of the concepts of space and space perception. A detailed research was deemed necessary to properly assess and understand the unique structure of miniature art whose values was benefited in Modern Turkish painting before passing to westernization process. Turkish art, which had continued with multi-sighted superficial space perception for centuries, brought about the process known as modern Turkish Art which has reached our day by changing the space perception as a result of the westernization moves since 18th century. In the chapter three of our research named as westernization in Turkish painting, the effects of the space perceptions changed in the westernization process on modern Turkish painting were researched. Making the space recognizable on the canvas is the result of personal aspect of the Artist and aesthetic concerns of the period the artist lives in. The artist combines the data of outer world with his/her own inner aspect and values and give them a shape and makes his/her space modification. Therefore, making the space reveal becomes a problem which puts the artist in a position to reckon with the era he/she lives in. The fourth chapter titled as Internal Feud and Transformations in the Space Perception in Modern Turkish Painting, shall process the art approaches of the period's Turkish artists together with the changing ways and the transformation of the space perception in Modern Turkish art shall be researched.