Moda tasarımcısının sinema ile iş birliği: Jean Paul Gaultier’nin tasarım anlayışının film kostümlerine yansıması

Abstract

Bu çalışma, moda tasarımcılarının kostümler aracılığıyla sinemayla olan iş birliğini ve özellikle de Jean Paul Gaultier’nin filmlere yansıyan tasarım anlayışını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu çerçevede, Gaultier’nin ikonik tasarım özelliklerinin, film karakterlerinin kostümlerine nasıl yansıdığı gösterilmeye çalışılmıştır. Kostüm tasarımı; makyaj, dekor, ışık, mekan gibi filmlerin anlatım özelliklerini etkileyen unsurlardan biri olarak ön plana çıkmaktadır. Filmlerde yer alan karakterlerin cinsiyeti, yaşı, psikolojisi, statüsü, mesleği ve yaşadığı dönem hakkında görsel bilgi veren kostüm film anlatısı içerisinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Yönetmenlerin özgün ve estetik bir ifade dili yaratırken sanat akımlarından etkilenmeleri ve sanatçılarla ortak projeler yapmaları moda tasarımcıları ile ortak özellikleri olarak göze çarpmaktadır. Moda tasarımcılarının sinema ile iş birliğini, kostüm tasarımcılarından ayıran en önemli özellik, kendi koleksiyonlarını oluşturdukları moda tasarımı anlayışlarına bağlı kalarak tanınmalarını sağlayan stillerini kostüm tasarımlarına büyük ölçüde yansıtmaları olmuştur. Gaultier, Fransız sokak modası, cinsiyetlerin karışımı, uniseks, asi ve eğlence gibi olgulardan etkilenerek geniş kapsamlı fütürist tasarımlar gerçekleştirmektedir. Gaultier’nin, koleksiyonlarında görülen giysi, makyaj, saç tasarımı ve aksesuar gibi unsurların tasarım özelliklerini, kostüm tasarımlarına yansıtması dikkat çekicidir. Özellikle koleksiyonlarında ikonik hale gelmiş “konik korse” ve “çizgili denizci kazağı” filmlerde belirgin bir şekilde ön plana çıkmıştır.

This study aims to reveal the collaboration of fashion designers with cinema through costumes and especially Jean Paul Gaultier's design approach reflected in films. In this context, it has been tried to show how Gaultier's iconic design features are reflected in the costumes of the movie characters. Costume design; comes to the forefront as one of the factors that affect the narrative features of films such as make-up, decor, light, and space. Costume, which gives visual information about the gender, age, psychology, status, profession and period of the characters in the movies, has a very important place in the movie narrative. While creating an original and aesthetic language of expression, the fact that directors are influenced by art movements and make joint projects with artists stand out as their common features with fashion designers. The most important feature that distinguishes fashion designers' collaboration with cinema from costume designers is that they reflect their own fashion to their costume designs. Gaultier creates comprehensive futuristic designs inspired by French Street fashion, gender mix, unisex, rebellion and fun. It is remarkable that Gaultier reflects the design features of elements such as clothes, make-up, hair design and accessories seen in his collections to his costume designs. In particular, the "conical corset" and "striped sailor sweater", which have become iconic in his collections, have come to the fore forward in films.