Belgeselden drama-belgesele gerçeğin yolculuğu: “Rise of Empires: Ottoman”

Abstract

Alaska ve Kanada’daki gerçek mekanlarda çekilen ilk belgesel film Nanook of the North (Flathery, 1922)’dan sonra belgesel filmin pek çok türü ortaya çıktı. Geçmişi 19. yy’ a uzanan belgesel, gerçeğe en yakın sinemasal ürün olması, bununla beraber doğruluk, güvenilirlik gibi özellikleri ile kurmaca filmden ayrıldı. Böylece, toplumsal ve politik meseleleri aktarmanın da birincil yöntemi oldu. Öte yandan bu özellikleri ile belgesel, etkin propaganda araçlarından biri haline geldi. Propaganda yöntemi, özellikle geçmişe ilişkin tarihsel belgeselerde yoğunluklu olarak kullanıldı. Belgesel eksik, yanlış, taraflı bilgiler verdiğinde, sadece seyirciyi aldatmakla kalmaz, seyirci söz konusu belgeselden aldığı bilgilerle toplumsal bir tavır da geliştirebilir. Eş deyişle belgeseller hem dünyamızı hem de bu dünyanın içindeki rolümüzü de anlamamıza yardımcı olur ve kamusal alandaki rollerimizi biçimlendirir. Bireyin ve bu yolla toplumun şekillenmesine katkıda bulunabilen belgesellerdeki bilgilerin doğruluğu önemlidir. Gösterim alanı olarak dijital mecraların artması ile birlikte, belgesellerin yapıları ve içerdiği bilgilerin doğruluğu değişikliğe uğramıştır. Çoğu belgeselde kurmaca ve gerçeklik iç içe geçmiş, bu durum belgeselin gerçekliği aktarma iddiasına gölge düşürmüştür.Bu çalışmada Drama Belgesel olarak adlandırılan bu melez yapının bilginin doğruluğunu olumsuz yönde nasıl etkilediği, Netflix’te gösterilen Rise of Empires: Ottoman / (Şahin, 2020) belgeseli üzerinden tartışılacaktır.

After the first documentary film Nanook of the North (Flathery, 1922) shot in real places in Alaska and Canada, many types of documentary film emerged. The documentary, dating back to the 19th century, is the closest cinematographic product to the truth, also differs from fictional film with its features such as accuracy and reliability. Thus, it became the primary method of transferring social and political issues. On the other hand, with these features, the documentary has become one of the effective propaganda tools. The propaganda method was used extensively, especially in historical documents related to the past. When the documentary gives incomplete, wrong, biased information, it can not only deceive the audience, but the audience can also develop a social attitude with the information they receive from the documentary. In other words, documentaries help us understand both our world and our role in this world, and shape our roles in the public sphere. The accuracy of the information in documentaries can contribute to the shaping of the individual and the society in this way is important. With the increase of digital mediums as the display area, the structure of the documentaries and the accuracy of the information contained in it have changed. In most documentaries, fiction and reality are intertwined, which cast a shadow on the documentary's claim to convey reality. In this study, how this hybrid structure, Drama Documentary, negatively affects the accuracy of information, will be discussed through Rise of Empires: Ottoman (Şahin, 2020) on Netflix.