Çocukluk çağı travmaları ile narsisizm ilişkisinde bireysel özellikler: aleksitimi ve beden algısının rolü

Abstract

Bu çalışmada çocukluk çağı travmalarının kırılgan ve büyüklenmeci narsisizmle ilişkisi ele alınmıştır. Bu ilişkide bireysel özellikler, aleksitimi ve beden algısının rolü araştırılmıştır. Bu amaç doğrultusunda yaşları 18 ile 66 arasında değişen 814 katılımcıya yer verilmiştir. Araştırmada nicel yöntemler kullanılmıştır. Araştırmada çocukluk çağı travmaları ile patolojik narsisizm arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu ve bu ilişkide aleksitimi ve beden memnuniyetinin kısmi aracı etkisi olduğu görülmüştür. Araştırmada beden algısının davranışsal (beden modifikasyonları), bilişsel (nesnelendirilmiş beden bilinci) ve duygusal (beden memnuniyeti) boyutlarının düzenleyici rolü olduğu görülmüştür. Beden algısının davranışsal boyutunun (beden modifikasyonları) çocukluk çağı travmaları ile patalojik narsisizmin alt boyutu olan kendini feda özelliği arasında düzenleyici rolü vardır. Beden algısının bilişsel boyutunun (beden utancı ve beden gözetimi) beden memnuniyeti ile patolojik narsisizmin farklı alt boyutları arasında düzenleyici vardır. Beden utancının, beden memnuniyeti ile patolojik narsisizmin dört alt boyutu (kırılgan narsisizm, kırılgan kendilik, fark edilmeye yönelik beklentiler ve kendini feda) arasında düzenleyici rolü vardır. Beden gözetiminin beden memnuniyeti ile fark edilmeye yönelik beklentiler arasında düzenleyici rolü vardır. Beden algısının duygusal boyutunun (beden memnuniyeti) aleksitimi ile kendini feda arasında düzenleyici rolü vardır. Sonuç olarak çocukluk çağı travmaları ile narsisizmin alt boyutları, beden memnuniyeti ile narsisizm alt boyutları ve aleksitimi ile narsisizm alt boyutları arasındaki ilişkilerde beden algısının davranışsal, bilişsel ve duygusal boyutlarının düzenleyici rolü olduğu ortaya konmuştur. Araştırmadan elde edilen sonuçlar bireylerin beden algısının karmaşık ve önemli rolüne işaret etmektedir. Beden algısının bir ipucu olarak ele alınarak değerlendirilmesinin, eş tanı olasılığının ortaya çıkarılması ve bütüncül bir tedavi planlaması yapılabilmesi için destekleyici nitelikte olacağı düşünülmektedir.

The purpose of this research was to investigate the roles of individual characteristics, mediating effects of alexithymia and body satisfaction and moderating effects of body image (objectified body consciousness and body modifications) in the association between childhood trauma and vulnerable and grandiose narcissism. The sample consisted of 814 Turkish adults aged between 18 and 66. The data were analyzed by quantitative methods. The study finds that childhood trauma is positively associated with pathological narsissism. Furthermore, both alexithymia and body image were found to be a partial mediator connecting childhood trauma with pathological narcissism. Moreover there were significant various moderation effects of and behavioral (body modifications), cognitive (objectified body consciousness) and emotional (body satisfaction) body image. There were moderation effects of behavioral body image (body modification) between childhood traumas and self sacrificing. There were moderation effects of cognitive body image (body shame and body surveillance). There was a significiant moderation effects of body shame between body satisfaction and four dimensions of narcissism (vulnerable narcissism, vulnerable self, expectations to be noticed, self-sacrifice). There was a significant moderation effect of body surveillance between body satisfaction and expectations to be noticed. There were moderation effects of emotional body image (body satisfaction) between alexithymia and self sacrificing. The results shown the intricate and notable role of body image. Evaluating and accepting body image as a presumption will help exploring comorbidity and a holistic model for treatment planning.