Türk ve Batı resminde müziksel imge çözümlemesi

Abstract

Bu çalışma Batı ve Türk resim sanatında müzikle bağı bulunan sanatçıların müziksel duyarlılıklarının sanatlarına nasıl yansıdığının incelenmesine yöneliktir. Sanatçıların sanat anlayışları üzerinden müziksel çözümlemeler yapılmaya çalışılmış; İmgede varolan müzik, sanayçılar ve eserleri üzerinden değerlendirilmiştir. 19.yüzyılla beraber sanat, hem resim hem de müzik alanında köklü değişimleri de beraberinde getirir. İki sanat arasındaki etkileşimin tarihsel sürecini ve birbirlerinden ne denli etkilendiklerini ilk bölümde ele almaya çalıştık. İkinci bölümle beraber bir çok gelişmenin ışığında bilimsel yöntemler de dahil edilerek müzikten resme yansıyanlar incelenmiştir. Resim ile müzik arasındaki bağ ve ressamların görsel yaratı süreçlerinde müziğe olan ilgisi 20.yüzyılda soyut sanatla beraber oldukça güçlenir. Sanatçılar, müzikte duyumsadıkları güçlü etkiden resimde de yaralanmaya giderler. Soyut bir yapıya sahip olan müzik, sanat dalları içinde güçlü etkisini her daim göstermiştir. Soyut sanatla beraber ressamlar müzikten daha verimli bir şekilde yararlanma olanağı bulur. Böylelikle resim sanatındaki soyut anlayış müziği imgede aramada büyük kolaylık sağlar. Müziğe duyarlı ressamların sanat anlayışları içerisinde müziği konumlandırışları büyük farklılıklar taşır. Bu soyur olguyu resim yüzeyine aktarışları her sanatçının kendi sanat anlayışıyla şekillenir. Türk resminde de müziksel anlayış benzerlik göstermekle beraber süreç 1950 sonrasına tekabül eder. Türk sanatçıların resimsel sorunsallarına aradıkları müziksel cevaplar batılı sanatçılar gibi batı müziğinde yoğunlaşır. Buna karşın köklü Türk müziği kültüründen herhangi bir yararlanma görülmemektedir. Türk müziğine, sanat içerisindeki yerine, batı müziğiyle karşılaştırılmasına ve ressamların tutumlarına üçüncü bölümde yer verilmiştir. Sanatçıların müziği sanatlarına ne şekilde dahil ettikleri çalışmamızın dördüncü bölümünde dört ana kategori altında çözümlenmeye çalışılmıştır. Son kategori (müzik nesnesi ele alma) müzikle direk bir bağ kurmamakla beraber, tezin bütünündeki müzik çözümlemesine yardımcı işlevinden dolayı dahil edilmesi çalışmaya büyük fayda sağlamıştır. Diğer üç bölüm ise müziğin görselleştirilmesi ve müziğin etki gücünden resimsel yönde yararlanmaya yönelik çalışmaları içerir. Her sanatçı kendi kategorisinde resim yüzeyinde ya da derinlerde duyumsanan müziğiyle ele alınmıştır. Sonuç bölümüyle beraber ayrı ayrı ele alına sanatçılara genel bir bakış yapılmış, bunula beraber benliğe işleyen müziğin ve yüzeysel etkili müziğin resimdeki rolüne açıklık getirilmiştir.

This work is aimed at researching how the musical sensivity of Western and Turkish artists who have connection with music reflects on their paintings. It is attempted to make musical analysis through the art perception of these artists and the music which exists on the image is evaluated via artists and their work. With the 19th century, art has shown a great progress and it brought radical changes in painting and music with it. We tries to tackle how these two art forms interact historycally and how much they get influenced by each other in the first chapter. In the second chapter the reflections from music to paintings are examined by adding the scientific methods in the light of many different developments. The connection between paintig and music, and the interest of painters' progress of visiul creation grow stronger in 20th century with abstract art. Artists seek to benefit from the powerful effect they sense from music in their paintings. Music which has an abstract form has always shown its powerful impact o art forms. With abstract art, painters find the opportunity to benefit from music in more productive ways. Thus the abstract perception on painting makes it easier to search the music in the image. The painters who are sensitive to music variably position this music in their art perception. The way they convey this abstract phenomenon on the surface of a painting takes shape through their own art perception. The musical perception in Turkish paintings shows a similar progress but it starts from 1950's onwards. The musical answers to the pictorical problems that the Turkish painters try to find concentrate on the Western music just like Western artists. In spite of that, no utilization from deep-rooted Turkish music can be found. Turkish music, its place in art, the comparison with Western music and the attitudes of painters towards it are accounted in the third chapter. The way the artists incorporate music in their art is tried to be resolved onder four main categories in the fourth chapter. The last chapter dealing with musical objects- does not exactly correlate with music however it was helpful to add due to the supportive function about musical analysis of the thesis in general. The other three chapters include the studies of visualising music and benefiting from the music's power of impact. Every artist is discussed under their own category and with their surface of painting or the music sensed deep down. With the concluding chapter, the role of the music which penetrates and which superficially effective on paintings is clarified.