Ebeveyn mükemmeliyetçiliğinin çocuktaki kaygı düzeyine etkisi: çocuktaki mantık dışı inançların aracı rolü

Abstract

Bu çalışmanın amacı; ebeveynlerin mükemmeliyetçilik düzeyi, çocuktaki kaygı ve mantık dışı inanç düzeyi değişkenleri arasındaki olası ilişkilere odaklanarak ebeveynlerin mükemmeliyetçilik düzeyi ve çocukların kaygı düzeyi arasındaki ilişkide çocuklardaki mantık dışı inanç düzeyinin aracı rolünü incelemektir. Çalışmanın örneklemini Balıkesir ve İstanbul’da yaşayan 10-13 yaş arasında bulunan 5., 6., 7., 8. sınıf öğrencileri ile bu öğrencilerin anne ve babaları oluşturmaktadır. Çocukların kaygı ve mantık dışı inanç düzeylerini belirlemek amacıyla sırasıyla Çocuklar İçin Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri (ÇDSKE) ve Ergenler İçin Mantık Dışı İnançlar Ölçeği (EMİÖ); ebeveynlerin mükemmeliyetçilik düzeylerini ölçmek için ise Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği (ÇBMÖ) kullanılmıştır. Ayrıca sosyodemografik özelliklerin değerlendirilebilmesi için Sosyodemografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Bu doğrultuda temel hipotezlerin test edilmesi amacıyla yapılan doğrusal hiyerarşik regresyon analizlerinden edilen bulgulara göre annelerin başkalarına yönelik mükemmeliyetçilik düzeyinin, çocukların durumluk-sürekli kaygı ve mantık dışı inanç düzeyi üzerinde; çocukların mantık dışı inanç düzeyinin çocukların kaygı düzeyi üzerinde anlamlı bir yordayıcı etkiye sahip olduğu (p<.05) görülmüştür. Annelerin başkalarına yönelik mükemmeliyetçilik düzeyinin çocuğun durumluksürekli kaygı düzeyi üzerindeki etkisinde çocukların mantık dışı inanç düzeyinin anlamlı bir aracı etkiye sahip olduğu görülmektedir.

The aim of this study is to investigate the mediator role of irrational beliefs of children on the relationship between parental perfectionism levels and children’s anxiety levels by focusing on the potential relationships between parental perfectionism, anxiety and irrational belief levels of children. The sample of the study consists of 5th, 6th, 7th, 8th grade students, aged between 10-13, living in Balıkesir and Istanbul. To determinate children’s anxiety and irrational belief levels, State-Trait Anxiety Inventory for Children (STAIC) and The Irrational Beliefs Scale for Adolescents (IBSA) were used respectively; and Multidimensional Perfectionism Scale was used to measure parents’ perfectionism levels. Additionaly, Sociodemographical Information Form was used to evaluate the possible effect of sociodemographical characteristics. According to the findings obtained from the linear hierarchical regression analyses that were conducted to test the main hypotheses accordingly, maternal perfectionism towards others was a signficant predictor (p < .05) for children’s statetrait anxiety and irrational belief levels; additionally, irrational belief levels of children has a significant predictive effect (p < .05) on anxiety levels of children. Moreover, results also demonstrated that irrational belief levels of children have a significant mediator effect on the relationship between maternal perfectionism level towards others and the state-trait anxiety levels of children.