Film okuryazarlığı: sosyolojik açıdan Kız Kardeşler’i okumak

Abstract

Günümüz yüzyılında gelişen teknoloji ile beraber dört bir taraftan bilgi bombardımanı altında kalan bireyin, doğru bilgiye ulaşması için bir takım okuma yazma becerilerine sahip olmasını gerekmektedir. Çoğu zaman birincil bilgilenme kaynağı olan medyadan soyut, somut, ses ve hareket aracılığıyla bireye ulaşan iletilerin ardında yatan toplumsal, kültürel ve politik mesajların farkına varabilmek için medya okuryazarı olmak şarttır. Öte yandan, medyayı okuma becerisi geleneksel ve yeni medya iletilerini çözümleyebilme noktasında yeterli olabilmekle beraber, günümüzde etki alanı gittikçe genişleyen sinema filmlerinin örtük dilini anlamak ve filmi eleştirebilme becerisine sahip olmak film okuryazarlığı olarak adlandırılmaktadır. Filmleri edilgen bir şekilde seyretmekten öte, anlama ve değerlendirme niteliklerine sahip bir seyirci kitlesi yaratmayı hedef edinen film okuryazarlığı, filmin derinliklerinde yatan anlam katmanlarına ulaşır. Bu yaklaşım, film seyretmeyi vakit geçirmek için bir araç olarak görmek yerine, filmi kültür ve sanat ürünü olarak değerlendirir. Sosyolojik analiz filmleri sosyal bir sanat ve kültür ürünü olarak okuyan yöntemlerden biridir. Bu yöntem filmleri toplumun değer yargılarını ve ideallerini yansıtan kültürel birer ürün olarak görür. Filmleri sosyolojik anlayışla okumanın temelinde ulus, sınıf, ırk, cinsiyet çerçevesinde toplumun değer yargılarını, toplumsal hafızasını, yaşam biçimini, toplumsal rolleri saptamak hedeflenir. Bu tür okumada, filmler üretilmiş oldukları ya da ele aldıkları dönemin toplumsal verilerine göndermede bulunur. Bu çalışmada Kız Kardeşler filmi (Emin Alper, 2019), sınıf, iktidar, toplumsal cinsiyet ve roller bağlamında sosyolojik açıdan analiz edilmektedir. Sosyolojik okuma ile analiz edilen filmin sınıf mücadelesi, toplumsal cinsiyet, roller ve iktidar bağlamında veriler barındırdığı görülmektedir.

With the developing technology, today's century requires the individual, who is under the bombardment of information from all sides, to have some literacy skills in order to reach the correct information. It is essential to be a media literate in order to be aware of the social, cultural and political messages that lie behind the abstract, concrete, sound and movement messages from the media, which are often primary source of information. On the other hand, although the ability to read the media can be sufficient at the point of analyzing traditional and new media messages, understanding the implicit language of the movies whose domain is expanding today and having the ability to criticize the film is called film literacy. Film literacy, which aims to create an audience that has the qualities of understanding and evaluating cinematic products rather than watching films passively, reaches the layers of meaning lying in the depths of the film and considers the film as a product of culture and art rather than seeing it as a tool to spend time watching. Sociological analysis, which is one of the methods of film reading, reads films as a social art and cultural product. In other words, this method sees movies as a cultural product that reflects the values and ideals of society. On the basis of reading films with a sociological understanding, it is aimed to determine society's value judgments, social memory, lifestyle and social roles within the framework of nation, class, race and gender. In this type of reading, films refer to the social data of the period in which they were produced or the period they deal with. In this study Three Sisters (Emin Alper, 2019) will be analyzed from a sociological perspective in the context of class, gender, act, role and potency. When the film is analyzed with sociological reading, it is concluded that it contains data in the context of class struggle, gender, roles and power.