Çalışan hilelerinin önlenmesi ve ortaya çıkartılmasında ihbarın etkinliği

Abstract

Hileler planlanarak ve organize edilerek bilinçli bir şekilde gerçekleştirildiğinden dolayı tespit edilme olasılığı zordur. Hile genellikle, faillerin kendileri veya bir grup için menfaat elde etmeyi amaçladıkları için, kasıtlı olarak aldatma ile karakterize edilen düzensiz ve hukuka aykırı eylemler bütündür. Hilelerin ve çalışan hilelerinin ortaya çıkartılması, hile riskine karşı kurum etik kültürünün oluşturulması ve çalışanlarda hile bilinci yaratılması için kurum içi ve kurum dışı ihbarlar önem taşımaktadır. İhbar, etik değerlere uygun olmayan ve yasadışı olan davranış ve eylemlerin bu işi çözebilecek yetkisi bulunan mekanlara veya kişilere iletilmesidir. Kurumlarda ihbar, bir kişi bir kuruluşta mali suistimal veya ayrımcılık gibi bir suistimali bildirdiğinde ortaya çıkmaktadır. İhbar etme etik tartışmaları açısından zor bir konu olarak görülebilmektedir. Genellikle iki ahlaki değeri, adalet ve sadakati çatışmaya sokmaktadır. Bir yandan adil ve doğru olanı yapmak (yani hile hakkında konuşmak) bazen sadakatle (yani bir kuruluşta uzun yıllar çalışıyor olmak) çatışabilmektedir. İhbar etmek aynı zamanda çalışanlar arasında bir güven ihlali olarak da görülmektedir. İhbar sistemi, hile olaylarının erken tespiti ve ele alınması için çalışanlardan gelen bilgi uçurma bilgilerinin sorumlu ve şeffaf bir şekilde işlenebilmesi için kuruluş tarafından sağlanan ve organize edilen bir dizi politika, düzenleme, prosedür, uygulama, tesis ve altyapıdır. İhbar sistemi, iç kontrolün bir parçasıdır. İç kontrolün optimum şekilde uygulanması, hileli uygulamalara ilişkin belirtileri erkenden tespit edebilmektedir. Kuruluşlar, kurum içi eğitime değer vermeli ve kurum içi iletişimi güçlendirip kurum çalışanlarını veya üyelerini ihbar etmeye teşvik etmelidir. Kuruluşların, muhbirlerin kimliğini koruyan, misillemeyi ve sindirmeyi önleyen ve gelecekteki kariyer gelişimine zarar vermeyen raporlama prosedürleri açısından gerçek koruma sağlayan prosedürlere sahip olmadır. Kurum ihbarcının zarara uğramayacağı hile yaptırımlarının uygulanacağına dair güven oluşturması gerekmektedir. Bu çalışmada çalışan hilelerinin önlenmesi ve ortaya çıkartılmasında kurum etik kültürü içerisinde kişilerin kuruma aidiyetinin güçlendirilmesi ve ihbarın mekanizmasının etkisi ve öneminin belirlenmesi ile etkili bir hile karşıtı politikalar, programlar ve kontroller oluşturarak bu algının güçlendirilmesi konusu ele alınarak kurum etik kültürünü güçlendirmek, hile ile alakalı ihbar süreçlerini güvenli kılınması ve bu sebeple ihbar mekanizmasının etki alanını genişletilmesinin yol ve yöntemleri ortaya konulmuştur.

Since cheats are planned and organized and carried out consciously, they are difficult to detect. Fraud is a set of irregular and unlawful acts characterized by intentional deception, generally because the perpetrators aim to obtain benefits for themselves or a group. Internal and external reporting is important to reveal fraud and employee fraud, to create a corporate ethical culture against the risk of fraud, and to create fraud awareness among employees. Reporting is the reporting of unethical and illegal behavior and actions to places or people who have the authority to solve this problem. Institutional whistleblowing occurs when a person reports misconduct, such as financial abuse or discrimination, in an organization. Whistleblowing can be seen as a difficult issue in terms of ethical discussions. It often brings two moral values, justice and loyalty, into conflict. On the one hand, doing what is fair and right (i.e., talking about fraud) can sometimes conflict with loyalty (i.e., working for an organization for many years). Whistleblowing is also seen as a breach of trust among employees. A whistleblower system is a set of policies, regulations, procedures, practices, facilities and infrastructure provided and organized by the organization for the responsible and transparent processing of whistleblowing information from employees for the early detection and handling of fraud incidents. The whistleblower system is part of internal control. Optimal implementation of internal control can detect signs of fraudulent practices early. Organizations should value internal training and strengthen internal communication and encourage employees or members to report. Organizations must have procedures that provide real protection in terms of reporting procedures that protect the identity of whistleblowers, prevent retaliation and intimidation, and do not harm future career development. The institution must create confidence that the whistleblower will not be harmed and that fraud sanctions will be applied. In this study, strengthening the belonging of individuals to the institution within the corporate ethical culture in preventing and detecting employee fraud, determining the effect and importance of the reporting mechanism, strengthening this perception by creating effective anti-cheat policies, programs and controls, strengthening the corporate ethical culture, and improving fraud-related reporting processes. Ways and methods to make it secure and therefore to expand the scope of the reporting mechanism have been put forward.