Muhalefetsiz toplum üstüne düşünceler ya da muhalefetin boğduğu muhalefet*

CHP’deki değişim arayışı falan doğrudur ve önemlidir ama önce bu gerçeğin görülmesi ve teslim edilmesi, değişimin de muhalefet üretecek bir toplum anlayışı içinde cereyan etmesi gerekir. Dijital çağda kendiliğinden olmayacak, çok ciddi emek isteyen demokrasi, öncelikle bu anlayışın rüzgarını bekliyor.

Siyasal muhalefet toplumsal muhalefetten doğar. Tarih boyunca bu gerçek değişmemiştir. Toplumdaki direnişin örgütlenmesi siyaseti meydana getirir. Siyaset sınıfsaldır. Toplum direnişinin sınıf boyutunu idrak edip onu örgütleyen siyaset tarihsel düzeyde güçlüdür. Son yılların büyük problemi siyaset-sınıf ilişkisinin soyutlanmasıdır, böyle bir ilişkiden kaçınılması, böyle bir beraberliğin yok sayılmasıdır.