Ortodoks kiliselerde kültürel mirasın dijital belgelenmesinde paydaş katılımının önemi üzerine bir değerlendirme

Kültürel mirasa konu olan varlıkların dijital olarak kaydedilmesi, geçmişe ait bilgilerin eksilmeden günümüze taşınarak korunmasını, yaşayan mirasın şimdi ve gelecekte başvurulması için kalıcı ve dinamik bir dijital envanter oluşturulmasını, varlıkların bilgi ve değerinin anlaşılmasını sağlayarak toplumla paylaşılmasını ve kültürlerarası iletişimin güçlendirilmesini mümkün kılan önemli bir süreçtir. Kültürel varlıkların ilgili paydaşlarının doğru ve eksiksiz bir şekilde belirlenmesi, belgelenme ihtiyaçlarının tespit edilmesi ve bu süreçte dijital belgelemenin ötesinde karar verme ve uygulama aşamalarında paydaşların dahil edilmesi, projelerin başarıya ulaşmasında kritik öneme sahiptir. Bir Erasmus+ Projesi olan Narrate kapsamındaki araştırmayı konu alan Türkiye’deki Ortodoks kilise varlıklarının, müzelerdeki gibi işlevselliğini yitirmiş ve artık aktif olarak kullanılmayan donmuş objeler yerine, halen aynı değer ve bağlamda kullanılmakta olduklarını, geleneklerin ifadesi olarak ve rituellerin sembolik ve kutsal değerini taşıyan ve yerin ruhunu en iyi temsil eden yaşayan kültürel miras olarak tanımlamak gerekir. Bu nedenledir ki, bu varlıklara atfedilen tüm değerlerinin sahipleri/koruyucuları ve kullanıcıları olan Rum Ortodoks kiliselerinin tüm paydaşlarının, belgeleme ihtiyaçlarının belirlenmesi ve sonrasında planlamanın her aşamasına katılması elzemdir. Bu yaklaşım, çokkültürlülüğün getirdiği zenginlik ve kültürlerarası, dinler arası diyaloğun gelişmesini destekleyen bilgiye, saygıya, katılımcılığa ve anlayışa dayalı önemli bir diyalog alanı oluşturacaktır.

Digitally recording living cultural heritage is a crucial process that ensures the preservation of past information without loss, maintains its continuity to the present, creates a lasting and dynamic digital inventory for current and future use, facilitates the understanding and sharing of information and value about artifacts with the public, and strengthens intercultural communication. Accurately and comprehensively identifying the relevant stakeholders for cultural heritage, determining their documentation needs, and involving them in decision-making and implementation stages beyond digital documentation are crucial for the success of projects. The Orthodox church assets in Turkey, which are the focus of this research within the Erasmus+ Narrate project, should be regarded as living cultural heritage that continues to be used with the same value and context, rather than as "frozen objects" that have lost their functionality and are no longer actively used, as seen in museums. These assets represent traditions and carry symbolic and sacred values, embodying the spirit of their location. Therefore, it is essential for all stakeholders of the Greek Orthodox churches, who are the owners, guardians, and users of these assets, to be involved in identifying documentation needs and participating in every stage of the project. This approach will foster a significant dialogue based on information, respect, participation, and understanding, enhancing multicultural richness and promoting the development of intercultural and interfaith dialogue.