Görsel Değerlendirmede Görüntü Özelliklerinin Algıya Etkisi

Katılımcı planlama yaklaşımında taslak projeye ait görüş alınması için görselleştirmelerin kullanımı kaçınılmazdır. Bu süreçte güvenilir ve gerçekçi görüntülerle araziye ait yeterli ve doğru görsel bilginin kullanıcıya aktarımı önemlidir. Çeşitli fiziksel koşullarda tesadüfi yapılan fotoğraf çekimi, arazinin farklı algılanmasına dolayısıyla kullanıcı görüşlerinin değişmesine yol açan görüntülerin oluşmasına neden olabilmektedir. Değerlendirme sırasında kullanıcı algısına etki edebilecek bu faktörlerin bilinmesi görüntülerin güvenilir ve geçerli verilerle tartışılmasını sağlayacaktır. Çalışmada peyzajın görsel değerlendirmesinde öne çıkan görüntü özellikleri olarak derinlik, ışık, çizgisel grafik ve kompozisyonun kullanıcı algısına etkisi incelenmiş ve fotoğrafın değerlendirmede kullanımı irdelenmiştir. Görüntü değişkenlerinin farklı arazi koşullarında etkisinin saptanması amacıyla İstanbul İli Boğaziçi Bölgesi’nin doğal kaynak özelliğini yansıtan önemli kent korularından alınan temsili görüntülerin çizgisel strüktürü ortaya konarak çizgisel grafik analizi yapılmıştır. Dijital ortam ve serbest el çizimlerinin yardımıyla soyutlaması yapılan bu görüntülerde çekim zamanı, ışık yönü, hava koşulu, kontur /silüet çizgisinin varlığı-devamlılığı, görüntü düzlemi, odaklanma ve ufuk çizgisinin yeri, algıya etkisi açısından incelenmiştir. Kış mevsimine ait görüntülerde güçlü kontur çizgisinin devamlılığı, çizgilerin biçimsel değişimi ve perdelenme, algı üzerinde oldukça etkili olurken, odaklanma, arka plan düzleminin varlığı, perdelenme ve doğrusal perspektif ise yaz mevsimine ait görüntülerde etkili olmaktadır. Çalışmada fotoğrafların görsel değerlendirme sürecinde bir araç olarak kullanımı, özellikle çizgisel grafik ve kompozisyona ait bulgular kapsamında irdelenerek bazı öneriler getirilmiştir.

In the participatory planning approach, the use of visualizations to discuss the draft project is inevitable. In this process, it is important to use adequate and accurate visual simulation of the land with reliable and viewable images. Taking photo under various physical conditions can create images that lead to a different perception of the terrain and thus change the user's ideas. Knowing these factors that may affect user perception during evaluation will enable the images to be discussed with reliable and valid data. In the study, the effects of depth, light, linear graphic and composition on perception as image features in the visual evaluation of the landscape were examined and the use of photographic images in the evaluation was examined. In order to determine the effect of image variables in different land conditions, a graphical analysis of representative images taken from important urban groves reflecting the natural resource characteristics of the Bosphorus region of Istanbul Province was carried out. In this context, it is aimed to reveal the linear structure of land images. In these images, which were abstracted with the help of digital media and free-hand drawings, the time of taking photo, light direction, weather condition, presence and continuity of the contour / silhouette line, image plane, focusing and location of the horizon line were examined in terms of their effect on perception. While continuity of strong contour line, formal change of lines and screening are very effective on perception in winter images; Focusing, presence of background plane, screening and linear perspective are the most effective variables in the perception of summer images. The use of study photographs as a tool in the visual evaluation process was examined, especially within the scope of linear graphics and combined findings, and some suggestions were developed.