Olumsuz çocukluk çağı yaşantıları ve somatizasyon belirtileri arasındaki ilişkide duygu düzenleme ve zihinselleştirmenin aracı rolü

Bu araştırma çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ve somatizasyon arasındaki ilişkide duygu düzenleme ve zihinselleştirmenin aracı rolünün incelenmeyi hedeflemekle birlikte bu değişkenler arasındaki yordayıcı etkileri araştırmayı amaçlamaktadır. Yapılan araştırmanın örneklemi 184 kadın (%51) ve 176 erkek (%49) olmak üzere 360 kişiden oluşmaktadır. Katılımcıların yaşları 18-61 yaş (31.14±10.70) arasında dağılım göstermektedir. Kartopu örnekleme yöntemi ile katılımcılar araştırmaya çevrimiçi ortamda ve gönüllü olarak dahil olmuşlardır. Araştırmaya katılan kişiler Sosyodemografik Bilgi Formu, Çocukluk Çağı Olumsuz Yaşantılar Ölçeği, Somatizasyon Ölçeği, Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği -Kısa Form ve Zihinselleştirme Ölçeği’ne ait soruları çevrimiçi olarak yanıtlamışlardır. Çalışmanın ana hipotezini test etmek amacıyla SPSS Macro ile PROCESS Hayes aracı etki analizi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ve somatizasyon arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüğünün kısmi aracı etkisi varken (β=0.53, BootSE=0.10, t=9.84, p<0.05, CI [0.34, 0.75]) zihinselleştirmenin aracı etkisi bulunmamaktadır (β=0.01, BootSE=0.01, t=-1.25, p>0.05, CI [-0.01, 0.06]). Ayrıca, çocukluk çağı olumsuz yaşantılarının somatizasyon (β=0.37, t=7.69, p<.05) ve duygu düzenleme güçlüğünü pozitif yönde (β=0.36, t=7.48, p<.05) zihinselleştirmeyi ise negatif yönde yordadığı (β=-0.10, t=-1.99, p<.05) görülmüştür. Ek olarak, duygu düzenleme güçlüğü somatizasyonu pozitif yönde yordarken (β=0.55, t=12.74, p<.05) zihinselleştirme somatizasyonu negatif yönde anlamlı şekilde yordamaktadır (β=-.099, t=0.024, p<.05). Çalışmamız çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ve somatizasyon arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüğünün kısmi aracı etkisi olduğunu göstermektedir. Bu bulguların ilgili uzmanlarca somatik semptomlar bildiren hastaların tedavi planlarında göz önünde bulundurulması önerilmektedir. Araştırmanın sonuçları geçmiş çalışmalar doğrultusunda tartışılmıştır.

This study aims to examine the mediating roles of emotion regulation and mentalization in the relationship between adverse childhood experiences and somatization, and to investigate the predictive effects among these variables. The sample of the study consisted of 360 individuals, including 184 women (51%) and 176 men (49%). The participants’ ages ranged between 18 and 61 years (31.14±10.70). Participants were voluntarily recruited online through snowball sampling. They completed the Sociodemographic Information Form, the Adverse Childhood Experiences Questionnaire, the Somatization Scale, the Difficulties in Emotion Regulation Scale – Short Form, and the Mentalization Scale via online administration. To test the main hypothesis of the study, PROCESS Hayes mediation effect analysis was conducted through SPSS macro. According to the results, there was a partial mediation effect of emotion regulation difficulties in the relationship between adverse childhood experiences and somatization (β=0.53, BootSE=0.10, t=9.84, p<0.05, CI [0.34, 0.75]), while mentalization did not have a mediation effect (β= .01, BootSE= .01, t=-1.25, p>0.05, CI [-0.01, 0.06]). Additionally, adverse childhood experiences positively predicted somatization (β=0.37, t=7.69, p<.05) and difficulties in emotion regulation (β=0.36, t=7.48, p<.05) and negatively predicted mentalizing (β=-0.10, t=-1.99, p<.05). In addition, difficulties in emotion regulation positively predicted somatization (β=0.55, t=12.74, p<.05) and mentalizing negatively predicted somatization (β=-0.099, t= .024, p<.05). The findings of the study indicate that difficulties in emotion regulation partially mediate the relationship between adverse childhood experiences and somatization. These results are suggested to be considered by relevant professionals in treatment planning for patients reporting somatic symptoms. The results have been discussed according to previous research.