UNESCO Dünya Miras listesinde yer alan İran Bahçelerinin sürdürülebilir yönetim açısından değerlendirilmesi
Yükleniyor...
Tarih
2024-08-29
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Işık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Tarihi değerlerin korunması, bir toplumu ve onu oluşturan değerleri ve bu değerlerin içerdiği tüm dinamikleri göz önünde bulundurarak korumayı ve geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bu amaca ulaşmak için en temel araç, bu değerleri toplumsal ve mekansal yaşamın bir parçası haline getirmektir. İran mimarisi ve bahçe sanatında, mekansal kurgu ve görsel kombinasyonun hareket, dinamizm, simetri, denge ve koruma gibi tüm temel kavramlar, güçlü ve anlamlı bir şekilde yer almaktadır. Bu geleneksel uslüp uyum ve düzen sınırlarını aşan, mahremiyet ve saygıyı çağrıştıran, fonksiyonel ve faydalı, gereksizlikten ve aşırılıktan uzak, kendi kendine yeten bir özellik içermektedir. 2011 yılında (otuz beşinci oturum sırasında), 1372 Kayıt numarası ile İran Bahçe Sanatı ve 9 örnek İran bahçesinin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınma karar verilmiştir (UNESCO, 2011). “Evrensel değerlere sahip olan bu alanların Dünya Mirası listesine alınması, İran Bahçelerinin sürdürülebilir yönetiminde olumlu ve olumsuz etkilerini araştırmak, bu alanların sürdürülebilir yönetimi üzerindeki etkilerini değerlendirmek ve bu alanların korunması için daha etkili stratejiler geliştirilmesine yardımcı olabilir. İran Bahçeleri gibi eşsiz değerler ve özel yerler, kendi kimliklerini ve sosyal davranışlarını içerir. Genellikle tarihi dokuların en erişilebilir noktasında konumlanan ve günümüze kadar varlığını sürdürebilen küçük ölçekli mevcüt yeşil ve açık alanlarının korunması, sıkışık kentsel alanların ekolojik sürdürülebilirliği açısından önemlidir. Bu nedenle kapsamlı araştırmalarla İran bahçelerindeki sürdürülebilirlik faktörlerinin çağdaş paradigmalara göre modellenmesi ve sürdürülebilir yönetiminin sağlanması, kalkınmaları açısından yararlı olacaktır. Bu araştırma kapsamında konunun tanımı ve problemin saptanması için ayrıntılı literatür taranmasıyla beraber Eski çağlarda İran Bahçelerini araştıran tarihçiler, gezginler ve bilim insanlarının farklı lisanlarda yayınlanan yazıları ve kitapları araştırılıp, UNESCO’nun Dünya Mirası listesinde yer alan benzer evrensel değerlerin alanında gerçekleştirilen projeler ve yasal ve politik sistem, seçilme koşulları ve genel işleyişleri incelenerek Dünya Miras Listesinde yer almanın avantaj ve dezavantajları irdelenmiştir. İran Bahçelerinin Dünya Mirası Listesine adaylık dosyası incelenip 9 bahçenin saha ve anket çalışmaları sonucunda, başlangıcından günümüze kadar geçen süreçte UNESCO destek projeleri kapsamında gerçekleşen çalışmalar ve teşvik edici uyarılar sonucusürdürülebilir yönetimin etkileri araştırılmıştır. Evrensel değerlere sahip ve geleneksel yöntemlerle oluşturulan kentsel açık ve yeşil alanların sahip olduğu fiziksel, ekolojik, ekonomik ve sosyal değerlerin koruma sınırlarının bağlayıcı biçimde belirlenmesi ve çevresindeki tampon zonlarının korunması, bilinçli bir şekilde alınan uluslararası desteklerle sürdürülebilir kent olgusunu geliştirmek, giderek artan yoğun ve negatif kentsel gelişimin etkilerinden korunan çok işlevli peyzaj alanların gelişime olanak sağlar. Ayrıca, bütünsel sürdürülebilir yönetim stratejileriyle kısa ve uzun vadede sürekli ve planlı bir şekilde yönetilen ve izlenen koruma ve kalkınma politikalarının uygulanması, yerel halkın ve kamuoyunun Dünya Mirası alanlarına karşı aidiyet ve sorumluluk duygusunu artıracaktır.
The preservation of historical values aims to protect and develop a society, its constituent values, and all the dynamics these values encompass. The fundamental tool to achieve this goal is to integrate these values into social and spatial life. In Persian architecture and garden art, all basic concepts such as spatial configuration and visual combination, movement, dynamism, symmetry, balance, and preservation are strongly and meaningfully present. This traditional style embodies characteristics that transcend the boundaries of harmony and order, evoke privacy and respect, are functional and beneficial, devoid of redundancy and excess, and self-sufficient. In 2011 (during the thirty-fifth session), it was decided to inscribe the Persian Garden Art and 9 exemplary Persian gardens on the UNESCO World Heritage List with Registration number 1372 (UNESCO, 2011). The inclusion of these areas with universal values in the World Heritage List can help investigate the positive and negative effects on the sustainable management of Persian Gardens, evaluate the impacts on the sustainable management of these areas, and develop more effective strategies for their preservation. Unique values and special places like Persian Gardens encompass their own identities and social behaviors. The preservation of small-scale existing green and open spaces, often located at the most accessible point of historical textures and surviving to the present day, is crucial for the ecological sustainability of congested urban plans. Therefore, in comprehensive research, modeling the sustainability factors in Persian gardens according to contemporary paradigms and ensuring sustainable management will be beneficial for their development. Within the scope of this research, along with a detailed literature review for material definition and problem identification, writings and books published in different languages by historians, travelers, and scientists who researched Persian Gardens in ancient times were investigated. Projects carried out in the field of similar universal values included in UNESCO's World Heritage List, legal and political systems, selection conditions, and general operations were examined to scrutinize the advantages and disadvantages of being on the World Heritage List. The nomination file of Persian Gardens for the World Heritage List was examined, and as a result of field and survey studies of 9 gardens, the effects of sustainable management were investigated through UNESCO support projects and encouraging warnings from the beginning to the present. Determining the binding boundaries of physical, ecological, economic, and social values possessed by urban open and green spaces created with traditional methods and having universal values, and protecting their surrounding buffer zones, allows for the development of multi-functional landscape areas protected from the effects of increasingly intense and negative urban development, with consciously received international support to develop the concept of sustainable cities. Moreover, the implementation of protection and development policies that are continuously and systematically managed and monitored in the short and long term with holistic sustainable management strategies will increase the sense of belonging and responsibility of local people and the public towards World Heritage sites.
The preservation of historical values aims to protect and develop a society, its constituent values, and all the dynamics these values encompass. The fundamental tool to achieve this goal is to integrate these values into social and spatial life. In Persian architecture and garden art, all basic concepts such as spatial configuration and visual combination, movement, dynamism, symmetry, balance, and preservation are strongly and meaningfully present. This traditional style embodies characteristics that transcend the boundaries of harmony and order, evoke privacy and respect, are functional and beneficial, devoid of redundancy and excess, and self-sufficient. In 2011 (during the thirty-fifth session), it was decided to inscribe the Persian Garden Art and 9 exemplary Persian gardens on the UNESCO World Heritage List with Registration number 1372 (UNESCO, 2011). The inclusion of these areas with universal values in the World Heritage List can help investigate the positive and negative effects on the sustainable management of Persian Gardens, evaluate the impacts on the sustainable management of these areas, and develop more effective strategies for their preservation. Unique values and special places like Persian Gardens encompass their own identities and social behaviors. The preservation of small-scale existing green and open spaces, often located at the most accessible point of historical textures and surviving to the present day, is crucial for the ecological sustainability of congested urban plans. Therefore, in comprehensive research, modeling the sustainability factors in Persian gardens according to contemporary paradigms and ensuring sustainable management will be beneficial for their development. Within the scope of this research, along with a detailed literature review for material definition and problem identification, writings and books published in different languages by historians, travelers, and scientists who researched Persian Gardens in ancient times were investigated. Projects carried out in the field of similar universal values included in UNESCO's World Heritage List, legal and political systems, selection conditions, and general operations were examined to scrutinize the advantages and disadvantages of being on the World Heritage List. The nomination file of Persian Gardens for the World Heritage List was examined, and as a result of field and survey studies of 9 gardens, the effects of sustainable management were investigated through UNESCO support projects and encouraging warnings from the beginning to the present. Determining the binding boundaries of physical, ecological, economic, and social values possessed by urban open and green spaces created with traditional methods and having universal values, and protecting their surrounding buffer zones, allows for the development of multi-functional landscape areas protected from the effects of increasingly intense and negative urban development, with consciously received international support to develop the concept of sustainable cities. Moreover, the implementation of protection and development policies that are continuously and systematically managed and monitored in the short and long term with holistic sustainable management strategies will increase the sense of belonging and responsibility of local people and the public towards World Heritage sites.
Açıklama
Text in Turkish ; Abstract: Turkish and English
Includes bibliographical references (leaves 288-303)
xxi, 318 leaves
Includes bibliographical references (leaves 288-303)
xxi, 318 leaves
Anahtar Kelimeler
İran Bahçeleri, UNESCO, Sürdürülebilir yönetim, Persian Gardens, Sustainable management
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Dadras, S. (2024). UNESCO Dünya Miras listesinde yer alan İran Bahçelerinin sürdürülebilir yönetim açısından değerlendirilmesi. İstanbul: Işık Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
