Ergenlerde maruz kalınan akran zorbalığı ve kaygı düzeyi arasındaki ilişkide bilişsel esneklik becerisinin etkisinin incelenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2024-08-13
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Işık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırma, ergenlik döneminde maruz kalınan akran zorbalığı düzeyi ve kaygı düzeyi arasındaki ilişkide bilişsel esnekliğin düzenleyici rolünü incelemeyi amaçlamıştır. Yöntem: Araştırmanın örneklemi 12-18 yaş aralığında 270 ergen katılımcıdan oluşurken, katılımcılardan elde edilen veriler Ergen Akran İlişkileri Ölçeği Mağdur Formu, Bilişsel Esneklik Ölçeği Ergen Formu, Çocuklar İçin Kaygı Ölçeği-R(2) ve Aile Demografik Bilgi Formu aracılığıyla yüz yüze toplanmıştır. Araştırmanın temel hipotezini test etmek için Process Makro analizi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda maruz kalınan akran zorbalığının kaygıyı anlamlı biçimde yordadığı tespit edilirken; bilişsel esnekliğin, maruz kalınan akran zorbalığı ve kaygı düzeyi arasındaki ilişki üzerinde düzenleyici etkisi anlamlı bulunmamıştır. Ancak araştırma değişkenleri arasındaki korelatif değerler gözden geçirildiğinde araştırma hipotezleri arasında yer almasa da öte analizler kurgulanarak bilişsel esnekliğin maruz kalınan akran zorbalığı ve kaygı düzeyi arasındaki ilişkide olası aracı rolünü araştırmak hedeflenmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre bilişsel esnekliğin maruz kalınan akran zorbalığı ve kaygı düzeyi arasındaki ilişkiye tam aracılık ettiği tespit edilmiştir. Bu araştırma sürecinde, çalışmanın yan amaçları doğrultusunda, sosyodemografik değişkenlerin araştırma değişkenleri üzerindeki olası etkisi de incelenmiştir. Yapılan grup farkı analiz sonuçlarına göre maruz kalınan zorbalık düzeyinin; cinsiyet, okul türü, kardeş sayısı, yaş, sınıf düzeyi, anne ve baba eğitim durumuna göre farklılaşmadığı bulunmuştur. Kaygı düzeyi incelendiğinde ise; cinsiyet, yaş, sınıf düzeyi ve anne eğitim durumunun kaygı puanları üzerinde anlamlı farklar oluşturduğu bulunmuştur. Ek olarak bilişsel esneklik düzeyi ise yaş, sınıf düzeyi ve baba eğitim durumuna göre farklılaşmaktadır. Sonuç: Araştırma; maruz kalınan akran zorbalığı ve kaygı düzeyi ilişkisinin bilişsel esneklik aracılığıyla gerçekleştiğini ortaya koymaktadır. Bu anlamda elde edilen bulgular ve araştırmanın sonuçları ilgili literatür kapsamında tartışılmış ve değerlendirilmiştir.
This study aimed to investigate the moderating role of cognitive flexibility in the relationship between the level of peer bullying and levels of anxiety during adolescence. Method: The sample of the study consisted of270 participants between the ages of 12-18, and the data obtained from the participants were collected face- to-face through the Adolescent Peer Relationship Scale Victim Form, Cognitive Flexibility Scale Adolescent Form, Anxiety Scale for Children-R(2) and Family Demographic Information Form. Simple regression and hierarchical regression analyses were used to test the main hypothesis of the study. As a result of the analyses, it was found that peer bullying significantly predicted anxiety, while the moderating effect of cognitive flexibility between peer bullying and anxiety level was not significant. However, when the correlative values between the research variables were reviewed, it was aimed to investigate the possible mediating role of cognitive flexibility in the relationship between peer bullying and anxiety level by constructing further analyses, although it was not included in the research hypotheses. According to the results of the analysis, it was determined that cognitive flexibility fully mediated the relationship between peer bullying and anxiety level. Within the scope of the subsidiary questions of the research, the research variables were examined according to sociodemographic variables. According to the results of group difference analysis, it was found that the level of bullying did not differ according to gender, school type, number of siblings, age, grade level, mother and father education status. When the anxiety level was examined, it was found that gender, age, grade level and mother education status created significant differences on anxiety scores. In addition, the level of cognitive flexibility differed according to age, grade level and father education status. Conclusion: The study reveals that the relationship between peer bullying and anxiety level is mediated through cognitive flexibility. In this sense, the findings and the results of the study were discussed and evaluated within the scope of the relevant literature.
This study aimed to investigate the moderating role of cognitive flexibility in the relationship between the level of peer bullying and levels of anxiety during adolescence. Method: The sample of the study consisted of270 participants between the ages of 12-18, and the data obtained from the participants were collected face- to-face through the Adolescent Peer Relationship Scale Victim Form, Cognitive Flexibility Scale Adolescent Form, Anxiety Scale for Children-R(2) and Family Demographic Information Form. Simple regression and hierarchical regression analyses were used to test the main hypothesis of the study. As a result of the analyses, it was found that peer bullying significantly predicted anxiety, while the moderating effect of cognitive flexibility between peer bullying and anxiety level was not significant. However, when the correlative values between the research variables were reviewed, it was aimed to investigate the possible mediating role of cognitive flexibility in the relationship between peer bullying and anxiety level by constructing further analyses, although it was not included in the research hypotheses. According to the results of the analysis, it was determined that cognitive flexibility fully mediated the relationship between peer bullying and anxiety level. Within the scope of the subsidiary questions of the research, the research variables were examined according to sociodemographic variables. According to the results of group difference analysis, it was found that the level of bullying did not differ according to gender, school type, number of siblings, age, grade level, mother and father education status. When the anxiety level was examined, it was found that gender, age, grade level and mother education status created significant differences on anxiety scores. In addition, the level of cognitive flexibility differed according to age, grade level and father education status. Conclusion: The study reveals that the relationship between peer bullying and anxiety level is mediated through cognitive flexibility. In this sense, the findings and the results of the study were discussed and evaluated within the scope of the relevant literature.
Açıklama
Text in Turkish ; Abstract: Turkish and English
Includes bibliographical references (leaves 75-117)
xii, 132 leaves
Includes bibliographical references (leaves 75-117)
xii, 132 leaves
Anahtar Kelimeler
Akran zorbalığı, Kaygı düzeyi, Bilişsel esneklik, Ergenlik, Peer bullving, Anxiety level, Cognitive flexibility, Adolescence
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Yüksel, G. (2024). Ergenlerde maruz kalınan akran zorbalığı ve kaygı düzeyi arasındaki ilişkide bilişsel esneklik becerisinin etkisinin incelenmesi. İstanbul: Işık Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
