Türkiye'de tasarım faaliyetlerine sağlanan devlet yardımları ve işletmelerin bu yardımlar ile ilgili bilgi düzeylerinin yararlanma durumlarına etkisi

Abstract

Piyasaların küreselleşmesi ile birlikte artan rekabet ortamında ülkeler, uluslararası rekabet güçlerinin arttırılması amacıyla farklı politika arayışlarına girmişlerdir. Bu kapsamda uygulanan politik yöntemlerden biri de devlet yardımlarıdır. Devlet yardımlarıyla sürdürülebilir ekonomik ve sosyal kalkınma amaçlanmıştır. Gelişmiş̧ ülkelerde bu amaçlar doğrultusunda Tasarımın Ar-Ge ekosisteminde yer edinmesi gerekliliği buna yönelik regülasyonları da beraberinde getirmiştir. Ülkeler zamanla inovasyon odaklı politikalar geliştirmiş ve tasarım sürecini teşvik eden bu politikaları uygulamaya başlamışlardır. Uluslararası rekabette ön sıralara yükselmek ve sürdürülebilir ekonomik büyüme için yeni, yenilikçi ve alanında özgün ürünler tasarlayarak üretebilmenin önemi gün geçtikçe artmaktadır. Bu araştırma ile Türkiye’de tasarım faaliyetlerine sağlanan devlet yardımlarının incelenmesi ve bu yardımlar ile ilgili işletmelerin bilgi düzeylerininin yararlanma durumlarına etkisinin analiz edilmesi amaçlanmıştır. Nicel araştırma yöntemi kullanılan bu çalışma kapsamında veri toplamak üzere anket çalışması yapılmıştır. Araştırmanın alanı Marmara Bölgesi’nde tasarımla ilgili faaliyet gösteren veya bünyesinde tasarım birimi bulunan işletmeler ile sınırlandırılmıştır. Anket çalışması online sistem üzerinden yapılmıştır. Anket sorularını cevaplayan 103 işletme yetkilisinden elde edilen veriler analiz edilmiştir. Yapılan araştırma ile devlet yardımları hakkında bilgi düzeyi düşük işletmelerin, desteklerden yararlanma oranlarının da aynı oranda düşük olduğu tespit edilmiştir. Ülkemizde 2000’li yıllardan itibaren gündem oluşturan tasarım politikalarının yaygın etkisinin arttırılması için tanıtım faaliyetlerinin arttırılması önerilmektedir. Bu sayede daha fazla işletmenin devlet yardımlarından faydalanarak rekabette ön sıralara yükselebileceği düşünülmektedir. İşletmelerin devlet yardımları ve sektörleri ile ilgili gelişmeleri daha yakından takip edebilmek için bünyesinde devlet yardımları ile ilgili personel istihdam etmelerinin veya bu konuda uzman olan danışmanlarla çalışmalarının da yardımlardan maximum düzeyde faydalanmalarını sağlayacağı düşünülmektedir.

Countries have searched different policies to increase their international competitiveness in the environment of increasingucompetition with.the globalization of markets. One of the political methods used in this context is grant in aid. Sustainable growth is aimed with these grants. In time, innovation oriented policies were developed and policies that encouraged the design process were started to implement. Gain growth of design in the developed countries in R&D ecosystem can be possible with these regulations. Day by day the importance of producing new, innovative and original product (design) is increasing for companies’ rising in the international competition and sustainable economic growth. In this research, by investigating grant in aid to design activities in Turkey, the effect of companies information levels about these supports to the level of their utilization was aimed to analyse. In this research, quantitative research method and surveys were used for data collection. Research area was limited with the companies which have design related activities or include design unit in Marmara Region. Online surveys were carried out. Theudata obtainedufrom 103 authorized executives who answered the survey questions were analysed. It was found that, the companies, which have fewer information about grant in aid, benefited from these supports less. In order to increase the common effect of design policies which are the current issue since 2000s, increasing the promotional activities is recommended. In this wayuit is thought that more companies can-be at the forefront in competition with the help of grant in aid. It is thougt that to maximize the companies’ utilization from these grants, they should employ more staff about grant in aid in order to follow the developments about their sectors and supports closely or work with the consultans who are the experts of grants.