İkinci Dünya Savaşı sonrası sanat ve edebiyat ortamında melankoli teması

Abstract

Tarihsel süreç içerisinde insanoğlu her zaman sonlu olan varlığı ile yüzleşmiş ve varlığının geçiciliği ve aynı zamanda yokluğu ile karşılaşmıştır. İnsanoğlunun varlığını kavrama istemi, kimi zaman bilimle, dinle veya dönemin toplumsal pratikleri gibi somut söylemlerle şekillenmeye çalışmış, fakat özü daha köklü bir olgu olması sebebiyle anlaşılamamıştır. Öznenin en başından beri, duyumsadığı varoluş hissi veya sancısı daha derin, isminin ötesinde olan bir olguyu karşımıza çıkarmaktadır. Öznenin her dönem içerisinde yaşadığı yabancılaşma, kaygı, eksiklik kavramlarının yanı sıra, insanın varoluş mücadelesi melankoli olgusunu da beraberinde getirmiştir. Melankoli kavramı, insanoğlunun yaşadığı tüm bulanıklığı, bunaltıyı ve muğlaklığını açıklayan, insana kenetlenmiş ve insan kadar eski olan bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Melankoli, varoluşsal anlamda ne kadar özneye ilişkin, tekil bir deneyim olarak görülse de, özünde kendi adaletini, otoritesini ve özünü tümden yaratım istemi yatmaktadır; bu yaratım istemi ise, insanoğlunun ikilemler arasında kaldığı bir varoluş mücadelesini de beraberinde getirmiştir. Öznenin kendi içinde biricik olma istemi, kendisini sanat yaratımlarında ortaya çıkaracaktır. Bu çalışmada, melankolinin neden olduğu, coşkunluk, yabancılaşma, değer yaratımı gibi kavramların 2. Dünya Savaşı sonrasındaki dönem içerisinde üretilen şiirde ve resimde melankolik yaratım süreçlerini ve onların yansımaları incelenmektedir.

Throughout the historical process, human beings have always faced their finite existence and have encountered the ephemerality of their existence and absence as well. The volition to comprehend their existence of human beings has sometimes tried to be shaped by concrete discourses such as science, religion or the social practices of the period, but its essence has not been understood due to the fact that it is a more deep-rooted phenomenon. The sense or throes of existence that the subject feels from the very beginning reveals a phenomenon that is deeper, beyond its name. In addition to the concepts of alienation, anxiety, and deficiency experienced by the subject in every period, the struggle for existence of human brought the phenomenon of melancholy along. Melancholia appears as a phenomenon that explains all the blurriness, anxiety and ambiguity experienced by human beings, is interlocked with human beings and is as old as human. Although melancholy is seen as an existentially subject-related, singular experience, the will to create its own justice, authority, and essence altogether lies in its core. This volition to create has brought along a struggle for existence in which the human being is caught between dilemmas. The subject's will to be unique in itself will reveal itself in artistic creations. This study examines the melancholic creation processes and reflections of the concepts such as euphoria, alienation and value creation caused by melancholy in the poetry and painting in the period after World War II.