Bağlanma ve somatizasyon arasındaki ilişkide bilişsel duygu düzenlemenin rolü

Abstract

Amaç: Bu araştırmada yetişkin bireylerin bağlanma stilleri ile somatizasyon belirtileri arasındaki ilişkide bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin aracı rolü incelenmiştir. Aynı zamanda katılımcıların bağlanma stilleri, somatizasyon belirtileri, uyumlu ve uyumsuz bilişsel duygu düzenleme stratejilerin sosyodemografik (cinsiyet, eğitim seviyesi, gelir düzeyi, medeni durum, yaşanılan yer ve çocuk sahibi olma durumu) değişkenlere göre farklılık gösterip gösterilmediği de incelenmiştir. Yöntem: Araştırmanın örneklemi 18-59 yaş aralığında değişen (M = 27.80, SS = 6.47) 366 kişiden oluşmaktadır. Araştırma verileri Demografik Bilgi Formu, Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri II (YİYE – II), Belirti Tarama Testi (SCL-90-R) ve Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği ile toplanmıştır. Bulgular: Yapılan analizler sonucunda somatizasyon ile kaygılı bağlanma, kaçınmacı bağlanma, uyumsuz bilişsel duygu düzenleme stratejileri arasında pozitif yönde ilişki bulunurken, somatizasyon ile uyumlu bilişsel duygu düzenleme stratejileri arasında negatif yönde ilişki bulunmuştur. Ek olarak bağlanma stilleri, somatizasyon belirtileri, uyumlu ve uyumsuz bilişsel duygu düzenleme stratejileri bazı sosyodemografik (cinsiyet, eğitim seviyesi, gelir düzeyi, medeni durum, yaşanılan yer ve çocuk sahibi olma durumu) değişkenlere göre farklılaştığı görülmüştür. Ayrıca Process ile yapılan aracı etki analizi sonucunda kaygılı bağlanma ve kaçınmacı bağlanma ile somatizasyon arasında uyumsuz bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin aracılık rolü olduğu tespit edilirken, kaygılı bağlanma ve kaçınmacı bağlanma ile somatizasyon arasında uyumlu bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin aracılık rolü olmadığı tespit edilmiştir. Sonuç: Araştırmada elde edilen bulgular doğrultusunda somatizasyon belirtileri, bağlanma stilleri ve bilişsel duygu düzenleme stratejileri incelenerek literatüre katkı sağladığı düşünülmektedir. Araştırma sonuçları ilgili literatür kapsamında tartışılmış ve değerlendirilmiştir.

Objective: In this study, the mediating role of cognitive emotion regulation strategies in the relationship between adult attachment styles and somatization symptoms was investigated. At the same time, it was also examined whether the participants' attachment styles, somatization symptoms, adaptive and maladaptive cognitive emotion regulation strategies differ according to socio-demographic (gender, education level, income level, marital status, place of residence and having a child). Method: The sample of the study consisted of 366 people (M = 27.80, SD = 6.47) between the ages of 18-59. Research data were collected with Demographic Information Form, Inventory of Experiences in Close Relationships II (FRI-II), Symptom Screening Test (SCL-90-R), and Cognitive Emotion Regulation Scale. Results: As a result of the analysis, there was a positive relationship between somatization and anxious attachment, avoidant attachment, and maladaptive cognitive emotion regulation strategies, while a negative relationship was found between somatization and compatible cognitive emotion regulation strategies. In addition, attachment styles, somatization symptoms, adaptive and maladaptive cognitive emotion regulation strategies differed according to some sociodemographic variables (gender, education level, income level, marital status, place of residence and having a child). Also, as a result of the mediating effect analysis conducted with Process, it was determined that maladaptive cognitive emotion regulation strategies had a mediating role between anxious attachment, avoidant attachment and somatization, while compatible cognitive emotion regulation strategies did not have a mediating role between anxious attachment, avoidant attachment and somatization. Conclusion: It is thought to contribute to the literature by examining somatization symptoms, attachment styles and cognitive emotion regulation strategies in line with the findings obtained in the study. The results of the research were discussed and evaluated within the scope of the relevant literature.