Algılanan ebeveyn reddi ve borderline kişilik bozukluğu inançları arasındaki ilişkide reddedilme duyarlılığı ve öfkenin aracı rolü

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın temel amacı toplum örnekleminde algılanan ebeveyn reddi ile borderline kişilik bozukluğu (BKB) inançları arasında reddedilme duyarlılığı ve öfkenin aracı rolünün incelenmesidir. Aynı zamanda katılımcıların BKB inançlarına dair bulgularının bazı sosyo-demografik özelliklere göre farklılık gösterip göstermediğinin incelenmesi de araştırmanın amaçlarından biridir. Yöntem: Araştırma 18-72 yaş arası 550 katılımcı ile yürütülmüştür. Araştırmanın amacı doğrultusunda Sosyo-Demografik Bilgi Formu, Yetişkin Ebeveyn Kabul-Red Ölçeği/Kısa Form, Yetişkin Reddedilme Duyarlılığı Ölçeği, Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği-Sürekli Öfke alt ölçeği ve Kişilik İnanç Ölçeği/Kısa Türkçe Formu-BKB alt ölçeği aracılığıyla katılımcılardan online olarak veri toplanmıştır. Bulgular: Araştırma sonuçlarına göre algılanan anne reddi ile reddedilme duyarlılığı, öfke ve BKB inançları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Benzer olarak algılanan baba reddi ile reddedilme duyarlılığı ve BKB inançları arasında; BKB inançları ile reddedilme duyarlılığı ve öfke arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Ancak, algılanan baba reddi ile öfke arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Ek olarak BKB inançlarının bazı sosyo-demografik değişkenlere göre farklılaştığı görülmüştür. Process ile yapılan aracı etki analizi sonucuna göre algılanan anne ve baba reddi ile BKB inançları arasındaki ilişkide reddedilme duyarlılığının aracı rolünün bulunduğu görülmüştür. Ancak, algılanan anne ve baba reddi ile BKB inançları arasındaki ilişkide öfkenin aracı rolünün bulunmadığı raporlanmıştır. Sonuç: Araştırmada BKB boyutsal perspektiften ele alınarak işlevsiz kişilik inançlarının ölçümü ile incelenmiş ve toplum örneklemi ile yürütülen geçmiş çalışmaların sınırlı sayıda olmasından dolayı mevcut araştırma ile literatüre katkı sağlandığı düşünülmektedir. Elde edilen sonuçlar literatür ışığında tartışıldıktan sonra mevcut araştırmanın sınırlılıklarına yer verişmiştir. Son olarak gelecekte yapılacak çalışmalar için de önerilere değinilmiştir.

Objective: The main purpose of this study is to examine the mediating role of rejection sensitivity and anger between perceived parental rejection and borderline personality disorder (BPD) beliefs in a community sample. At the same time, it was also examined whether the findings of the participants' BPD beliefs differed according to socio-demographic characteristics. Methods: The research was conducted with 550 participants between the ages of 18- 72. Considering the purpose of the research, Socio-Demographic Information Form, Adult Parental Acceptance-Rejection Scale/Short Form, Adult Rejection Sensitivity Scale, Trait Anger and Anger Expression Scale and Personality Belief Scale/Short Turkish Form were used. Results: According to the results of research, a positive relationship was found between percieved maternal rejection with rejection sensitivity, anger and BPD beliefs; perceived paternal rejection with rejection sensitivity and BPD beliefs; also, BPD beliefs with rejection sensitivity and anger. However, there was no significant relationship between percieved paternal rejection and anger. In addition to these, it was observed that BPD beliefs differed according to specific socio-demographic variables. As a result of the mediating effect analysis conducted with Process, a mediating role of rejection sensitivity was found between perceived maternal and paternal rejection with BPD beliefs. However, no mediator role of anger was found between perceived maternal and paternal rejection with BPD beliefs. Conclusion: BPD was examined from a dimensional perspective and examined by measuring dysfunctional beliefs, and it is thought that the present study contributed to the literature due to the limited number of previous studies conducted with a community sample. The results obtained were discussed in the light of the literature, the limitations of the research and suggestions for future studies were mentioned.