Deprem sahasında 4-6 yaş çocuklarla Grup Theraplay uygulaması: ebeveyn-çocuk ilişkisi ve çocuğun sosyal beceri ve davranışları üzerine etkisi

dc.authorid0000-0002-4903-2623
dc.contributor.advisorAkçinar Yayla, Bernaen_US
dc.contributor.authorYörükoğlu, Hülyaen_US
dc.contributor.otherIşık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programıen_US
dc.contributor.otherIşık University, School of Graduate Studies, Master’s Program in Clinical Psychologyen_US
dc.date.accessioned2025-07-22T12:25:15Z
dc.date.available2025-07-22T12:25:15Z
dc.date.issued2025-06-13
dc.departmentIşık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programıen_US
dc.departmentIşık University, School of Graduate Studies, Master’s Program in Clinical Psychologyen_US
dc.descriptionText in Turkish ; Abstract: Turkish and Englishen_US
dc.descriptionIncludes bibliographical references (leaves 111-130)en_US
dc.descriptionxiv, 141 leavesen_US
dc.description.abstractDepremden etkilenmiş 48-72 aylık çocuklarla gerçekleştirilen bu çalışmada, grup Theraplay oyun terapisinin çocukların ebeveyn-çocuk ilişkisi, sosyal beceri ve davranışları üzerindeki etkisi nicel yöntemler kullanılarak incelenmiştir. Bu çalışma, 6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli depremlere maruz kalmış ve afet bölgesi kapsamına alınan illerden biri olan Malatya’daki konteyner kentlerde yaşayan 137 (Müdahale: 64, Kontrol: 73) çocukla gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında çocukların annelerinden elde edilen veriler; müdahale öncesi ve sonrası olmak üzere, Bilgilendirilmiş Onam Formu, Sosyodemografik Bilgi Formu, Ebeveyn-Çocuk İlişkisi Ölçeği, Okul Öncesi Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği (OSBED) Anne-Baba Formu ve 4-6 Yaş Sosyal Davranış Ölçeği kullanılarak basılı formlar aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmada, ön test ve son test uygulamalarını içeren kontrol gruplu yarı deneysel bir desen kullanılmıştır. Müdahale grubuna, 6 hafta süresince toplamda 12 seanslık grup Theraplay seansları düzenlenmiştir. Kontrol grubuna ise bu süre zarfında herhangi bir müdahale çalışmasında bulunulmamıştır. Çalışmanın hipotezleri, bağımlı, bağımsız örneklem T-testi ve karışık desen (mixed-design) ANOVA kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları, Grup Theraplay uygulamasının müdahale grubundaki çocukların sosyal becerilerinde olumlu etkiler yarattığını ortaya koymuştur. Bağımlı örneklem T-testi sonuçları, çocukların sosyal becerilerinin alt boyutları olan başlangıç (t(63)=-2,25, p<,05) ve akademik destek (t(63)=-2,26, p<,05) becerilerinde müdahale öncesine kıyasla müdahale sonrasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde gelişme olduğunu göstermiştir. Ayrıca grup Theraplay uygulaması müdahale grubunda yer alan çocukların sosyal becerilerinin genelinde de istatistiksel olarak anlamlı sonuçlar (t(63)=-3,05, p<,01) ortaya koymuştur. Bağımsız örneklem T-testi sonuçlarına göre müdahale ve kontrol grupları arasında yapılan karşılaştırmalarda istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır. Karışık desen ANOVA sonuçları, olumlu ebeveyn-çocuk ilişkisi (F(1,135)=4,25, p<,05, η²=,03), akademik destek (F(1,135)=6,29, p<,05, η²=,04), duygularını yönetme (F(1,135)=14,21, p<,001, η²=,10), OSBED (F(1,135)=11,79, p<,001, η²=,08) ve saldırganlıkta (F(1,135)=5,07, p<,05, η²=,04) zamana bağlı; iş birliğinde (F(1,135)=6,28, p<,05, η²=,04) ise grup etkisinin istatistiksel olarak anlamlı olduğunu ortaya koymuştur. Ancak değişkenlerin zaman × grup etkileşiminin istatistiksel olarak anlamlı olmaması, müdahale etkisinin zaman içerisinde gruplara göre farklılaşmadığını göstermiştir. Sonuç olarak, Grup Theraplay uygulaması çocukların sosyal becerilerinde olumlu etkiler yaratmış, ancak bu etki zaman içerisinde gruplar arasında anlamlı bir farklılaşma göstermemiştir. Çalışmanın, afet sonrası erken çocukluk dönemine yönelik müdahale programlarının geliştirilmesine katkı sağlaması beklenmektedir. Bulgular, mevcut literatür doğrultusunda değerlendirilmiştir.en_US
dc.description.abstractIn this study conducted with earthquake-affected children aged 48–72 months, the effects of Group Theraplay play therapy on children’s parent-child relationship, social skills, and behaviors were examined using quantitative methods. The study was carried out with 137 children (Intervention: 64, Control: 73) residing in containers in Malatya one of the provinces affected by the earthquakes centered in Kahramanmaraş on February 6, 2023, and officially declared a disaster zone. Data were collected from the children's mothers before and after the intervention using printed forms, including the Informed Consent Form, SocioDemographic Information Form, Parent-Child Relationship Scale, Preschool Social Skills Assessment Scale (OSBED) Parent Form, and the 4–6 Years Social Behavior Scale. A quasi-experimental design with pretest-posttest control groups was employed. The intervention group received 12 sessions of Group Theraplay over six weeks, while no intervention was applied to the control group during this period. The hypotheses of the study were tested using dependent and independent samples T-tests and mixed-design ANOVA. The results revealed that the Group Theraplay intervention had a positive impact on the social skills of children in the intervention group. Dependent samples T-test results showed statistically significant improvements in the subdimensions of social skills, specifically in initiating interaction (t(63)=-2,25, p<,05) and academic support skills (t(63)=-2,26, p<,05). In addition, the overall social skills of the children in the intervention group improved significantly (t(63)=-3,05, p<,01). However, independent samples T-test results indicated no statistically significant differences between the intervention and control groups. Mixed-design ANOVA results showed significant time effects for the variables of positive parent-child relationship (F(1,135)=4,25, p<,05, η²=,03), academic support (F(1,135)=6,29, p<,05, η²=,04), emotion regulation (F(1,135)=14,21, p<,001, η²=,10), OSBED (F(1,135)=11,79, p<,001, η²=,08), and aggression (F(1,135)=5,07, p<,05, η²=,04), and a significant group effect for cooperation (F(1,135)=6,28, p<,05, η²=,04). The absence of significant time × group interaction effects indicated that the intervention effect did not differ across groups over time. In conclusion, the Group Theraplay intervention positively influenced children’s social skills, although this effect did not significantly differ between groups over time. The study is expected to contribute to the development of postdisaster intervention programs targeting early childhood. Findings were discussed in light of the existing literature.en_US
dc.description.tableofcontentsAFET KAVRAMI TANIMI VE TÜRLERİen_US
dc.description.tableofcontentsİnsan Kaynaklı Afetleren_US
dc.description.tableofcontentsDoğal Afetleren_US
dc.description.tableofcontentsTRAVMA KAVRAMI VE AFET TRAVMA İLİŞKİSİen_US
dc.description.tableofcontentsÇocuklar ve Travma Tepkilerien_US
dc.description.tableofcontentsSosyal Becerien_US
dc.description.tableofcontentsSosyal Davranışen_US
dc.description.tableofcontentsEbeveyn-Çocuk İlişkisien_US
dc.description.tableofcontentsOYUN TERAPİSİ VE TÜRLERİen_US
dc.description.tableofcontentsPsikanalitik Oyun Terapisien_US
dc.description.tableofcontentsÇocuk Merkezli Oyun Terapisien_US
dc.description.tableofcontentsBilişsel Davranışçı Oyun Terapisien_US
dc.description.tableofcontentsAdleryan Oyun Terapisien_US
dc.description.tableofcontentsDeneyimsel Oyun Terapisien_US
dc.description.tableofcontentsGelişimsel Oyun Terapisien_US
dc.description.tableofcontentsTheraplayen_US
dc.description.tableofcontentsİlkeleri ve Boyutlarıen_US
dc.description.tableofcontentsGrup Theraplayen_US
dc.description.tableofcontentsDEPREMLER SONRASI GERÇEKLEŞTİRİLEN OYUN TERAPİSİ LİTERATÜR ÇALIŞMALARIen_US
dc.description.tableofcontentsTHERAPLAY LİTERATÜR ÇALIŞMALARIen_US
dc.description.tableofcontentsGRUP THERAPLAY LİTERATÜR ÇALIŞMALARIen_US
dc.identifier.citationYörükoğlu, H. (2025). Deprem sahasında 4-6 yaş çocuklarla Grup Theraplay uygulaması: ebeveyn-çocuk ilişkisi ve çocuğun sosyal beceri ve davranışları üzerine etkisi. İstanbul: Işık Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11729/6564
dc.institutionauthorYörükoğlu, Hülyaen_US
dc.institutionauthorid0000-0002-4903-2623
dc.language.isotren_US
dc.publisherIşık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsüen_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectDepremen_US
dc.subjectGrup Theraplayen_US
dc.subjectEbeveyn-çocuk ilişkisien_US
dc.subjectSosyal becerien_US
dc.subjectSosyal davranışen_US
dc.subjectEarthquakeen_US
dc.subjectGroup Theraplayen_US
dc.subjectParent-child relationshipen_US
dc.subjectSocial skillsen_US
dc.subjectSocial behavioren_US
dc.titleDeprem sahasında 4-6 yaş çocuklarla Grup Theraplay uygulaması: ebeveyn-çocuk ilişkisi ve çocuğun sosyal beceri ve davranışları üzerine etkisien_US
dc.title.alternativeGroup Theraplay practice with 4-6 years old children in earthquake zone: parentchild relationship and its effect on the child's social skills and behaviorsen_US
dc.typeMaster Thesisen_US
dspace.entity.typePublicationen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
Deprem_sahasinda_4_6_yas_cocuklarla_Grup_Theraplay_uygulamasi_ebeveyn_cocuk_iliskisi_ve_cocugun_sosyal_beceri_ve_davranislari_uzerine_etkisi.pdf
Boyut:
1.25 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.17 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama: